Pobierz
najnowszy numer

Newsletter

Zapisz się do naszego Newslettera, aby otrzymywać informacje o nowościach z branży!

Jesteś tutaj

Dzielnicowy partnerem w zapewnieniu bezpieczeństwa działalności gospodarczej

Printer Friendly and PDF

Policja to umundurowana, uzbrojona formacja służąca społeczeństwu. Jest to bardzo prosta definicja. Określenie „służąca społeczeństwu" precyzuje charakter zadań stawianych przed policją, wskazuje główny cel przyświecający wszelkim jej działaniom. Owym głównym nadrzędnym celem jest bezpieczeństwo obywateli, którego miarą ma być rzeczywiste poczucie bezpieczeństwa każdego z nich. Już w 1829 roku założyciel policji w Londynie, sir Robert Peel, stwierdził: „We wszystkich podejmowanych przez siebie działaniach policjanci zawsze winni przestrzegać zasady, że policja to społeczeństwo, a społeczeństwo to policja. Stróże prawa tworzą przy tym specyficzna grupę obywateli, zawodowo dbających o przestrzeganie zasad, których poszanowanie w imię dobra wspólnego jest zadaniem każdego z nas".

Działania podejmowane przez policję mają służyć społeczeństwu, dlatego też nie mogą być realizowane w izolacji od obywateli, muszą być społecznie akceptowane. Jedną z form tych działań jest stałe poszukiwanie i wdrażanie skutecznych programów prewencyjnych oraz dostosowywanie działań policji do występujących zagrożeń i oczekiwań społecznych. Podstawą opracowywanych strategii zapobiegania przestępczości są analizy policyjne poszerzone o dane społeczne, socjologiczne, materialne i inne dotyczące osób i grup zagrożonych. Wychodząc z założenia, że na ograniczenie przestępczości mają wpływ nie tylko działania policyjne, należy stwierdzić, że niezbędne jest włączenie się w przedsięwzięcia profilaktyczne wszystkich instytucji, od których zależy poziom bezpieczeństwa społecznego. Bardzo istotnym elementem życia społecznego jest szeroko rozumiana działalność gospodarcza. Każdy z nas praktycznie codziennie korzysta z usług różnych firm. Dbanie o wysoki poziom bezpieczeństwa w biznesie jest istotnym elementem działalności policji. Zadanie to wymaga jednak współpracy policjanta na płaszczyźnie poziomej z kadrą zarządzającą firm. Czy w obrębie kierowanej przez Państwa firmy jest bezpiecznie? Czy może być bezpiecznie? Czy czują się Państwo bezpiecznie? Jeżeli nie, to dlaczego? Co można zrobić? Jakie są Pani, Pana oczekiwania pod adresem policji? Policjantem, któremu najbardziej zależy na tym, by poznać odpowiedzi na powyższe pytania, jest Wasz dzielnicowy. Nie od dziś wiadomo, że zapobieganie przestępczości jest tańsze niż jej zwalczanie, i to nie tylko w wymiarze ekonomicznym, finansowym. Zapobieganie przestępczości ma bowiem na celu nie tylko jej ograniczenie, ale również tworzenie obszarów uniemożliwiających jej powstawanie. Niezakłócone poczucie bezpieczeństwa jest prawem każdego człowieka - wolność od strachu  jest podstawowym prawem  ludzkim.  1 stycznia 1999 roku polska policja uzyskała nowe, poważne możliwości współdziałania ze społeczeństwem. Na mocy ustaw o nowym ustroju administracyjnym kraju znalazła się w obszarze tzw. administracji zespolonej, której zwierzchnikiem na terenie województwa jest wojewoda, a na terenie powiatu - starosta. Oni też odpowiadają za bezpieczeństwo publiczne na terenie swojego działania. Poziom bezpieczeństwa zależy od umiejętności zorganizowania współpracy policji i innych instytucji. W celu przeciwdziałania przestępczości policja musi, w uzgodnieniu z lokalnymi władzami, definiować, obszary zagrożeń, monitorować je i wspólnie ograniczać ich zasięg. Mówiąc o współpracy policji ze społecznością lokalną, nie można tutaj pominąć roli dzielnicowego, który jako policjant ma być głównym animatorem lokalnego systemu bezpieczeństwa. Policjant dzielnicowy zna perfekcyjnie, pod każdym względem, swój teren - rejon i problemy społeczne, a także poszczególnych ludzi. Zna zagrożenia i organizuje lokalną społeczność tak, by przeciwdziałać przestępczości. Jest życzliwy, niesie poradę i pomoc swojej lokalnej społeczności. Tylko znany społeczeństwu dzielnicowy cieszący się zaufaniem będzie tym policjantem, którego dla społeczeństwa kształtujemy.

Słownik współczesnego języka polskiego podaje, że dzielnicowy to policjant odpowiedzialny za porządek i bezpieczeństwo w ściśle określonej części miasta, np. dzielnicy, osiedlu. Definicja ta nie wymienia terenów wiejskich, choć oczywiście i tam ma zastosowanie. Na terenach wiejskich spotykamy wiele małych sklepów, zazwyczaj prowadzonych przez jedną osobę. Dlatego duże znaczenie ma właściwe zabezpieczenie techniczne tych obiektów. O konsultację w tym zakresie możemy zwrócić się do dzielnicowego. Dzielnicowy kontaktuje się z ofiarami przestępstw, a także z tymi, którzy mogą stać się nimi. Uprzedza o zagrożeniach, tłumaczy, jak zachować się w razie napadu, włamania, kradzieży, jak zabezpieczyć sklep czy hurtownię, doradza, gdzie zwrócić się po fachową pomoc w tym zakresie. Zajmuje się prostymi, aczkolwiek niejednokrotnie dokuczliwymi sprawami wykroczeń. Radzi, w jaki sposób unikać przestępstw, jak reagować na przejawy przestępczości. Jest policjantem, za pośrednictwem którego można kierować do policji wszelkie sprawy. Dzielnicowy to:

  • policjant pierwszego kontaktu,
  • policjant świadczący usługi dla społeczności szeroko rozumianej dzielnicy,
  • rzecznik policji wobec mieszkańców i rzecznik interesów mieszkańców wobec policji.

Takie spojrzenie na funkcję dzielnicowego najbardziej podkreśla zależności między policją a społeczeństwem. Przedstawia ona służbę dzielnicowego jako rodzaj usługi świadczonej na rzecz mieszkańców jego dzielnicy - rejonu służbowego. Można stwierdzić, że to właśnie przez dzielnicowego każdy zainteresowany obywatel powinien kontaktować się z policją, pomijając oczywiście pilne przypadki.

Dzielnicowym jest policjant mianowany na to stanowisko. Przydziela mu się do stałej obsługi jeden rejon dzielnicowego, czyli część obszaru działania komendy lub komisariatu policji. Podstawową formą pełnienia służby przez dzielnicowego jest obchód polegający na przemieszczaniu się w granicach przydzielonego mu rejonu służbowego i realizowaniu zadań wynikających z zakresu jego obowiązków służbowych. Obowiązkiem dzielnicowego jest prowadzenie ciągłego rozpoznania przydzielonego mu rejonu pod względem osobowym, terenowym, zjawisk i zdarzeń mogących mieć wpływ na stan porządku i bezpieczeństwa publicznego. Bez właściwego rozpoznania nie będzie on mógł należycie wykonywać swoich obowiązków.

Prowadząc rozpoznanie rejonu, dzielnicowy powinien mieć wiadomości między innymi z zakresu:

  1. położenia geograficznego i ukształtowania terenu,
  2. podziału administracyjnego, zasięgu działania zarówno spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, jak również zarządów budynków komunalnych,
  3. stosunków społeczno-ekonomicznych oraz struktury gospodarczej i środowiskowej,
  4. wyznań religijnych, tradycji, mniejszości narodowych,
  5. lokalizacji miejsc zagrożonych przestępczością i wykroczeniami,
  6. rozmiaru, natężenia i geografii zjawisk kryminogennych,
  7. konfliktów międzyludzkich oraz ich podłoża,
  8. planowanych doraźnie lub okresowo imprez sportowych, kulturalnych, rozrywkowych, handlowych i innych,
  9. realizowanych programów prewencyjnych oraz występowania zjawisk, których podłożem może być przestępczość zorganizowana.

Dzielnicowy powinien ujawniać i znać osoby zamieszkałe lub przebywające w jego rejonie służbowym, które ze względu na swoją przeszłość, aktualny tryb życia i zachowania stwarzają zagrożenie dla spokoju, porządku i bezpieczeństwa publicznego.

W ramach rozpoznania osobowego rejonu dzielnicowy powinien także utrzymywać kontakty z osobami, które - z racji wykonywanego zawodu, pełnionej funkcji oraz w związku z ich działalnością społeczną lub zainteresowaniami - mogą mieć wpływ na funkcjonowanie środowiska lokalnego, a dzięki którym mogą być podejmowane skuteczne działania zapobiegające popełnianiu przestępstw i wykroczeń. Dzielnicowy powinien również kontaktować się z osobami, które mogą być ofiarami przestępstw i wykroczeń.

Ważnym zadaniem dzielnicowego jest prowadzenie rozpoznania terenowego, które polega na poznaniu:

  1. ulic, placów, dróg dojazdowych, podwórek, przejść między ulicami i domami, skwerów, parków, terenów leśnych, obiektów opuszczonych i urządzeń obrony cywilnej,
  2. siedzib organów władz administracji publicznej i samorządowej, instytucji, organizacji politycznych i społecznych, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych oraz zarządów budynków komunalnych,
  3. przedsiębiorstw i zakładów pracy, obiektów i placówek oświatowo-wychowawczych, kulturalnych, rozrywkowych, gastronomicznych, baz transportowych, inwestycji budowlanych, banków i placówek handlowych, w tym obiektów, obszarów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie na podstawie odrębnych przepisów,
  4. tras przebiegu linii komunikacji miejskiej i międzymiastowej, dworców, przystanków, stacji benzynowych, pogotowia technicznego, informacji turystycznej, hoteli, obiektów służby zdrowia i sportowych,
  5. miejsc wymagających szczególnego rozpoznania:
    • miejsc nasilonych zjawisk przestępczych, narkotykowych i alkoholowych, punktów gromadzenia się ludzi z marginesu społecznego, a także lokali uczęszczanych przez osoby podejrzewane o popełnianie przestępstw,
    • bazarów i targowisk oraz okolic lokali gastronomicznych,
    • miejsc grupowania się nieletnich mogących stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego,
    • obiektów uspołecznionych i prywatnych, najbardziej narażonych na działalność przestępczą ze względu na ich położenie, charakter produkcji lub świadczonych usług, atrakcyjność towarów sprzedawanych lub magazynowanych, brak dozoru.

W zakresie szeroko rozumianej profilaktyki dzielnicowy obowiązany jest podejmować przedsięwzięcia zmierzające do zapobiegania popełnianiu przestępstw i wykroczeń w rejonie, a w szczególności:

  1. inspiruje organizowanie działań i przedsięwzięć prewencyjnych, współdziałając z odpowiedzialnym za sprawy prewencji kryminalnej,
  2. inicjuje spotkania organizowane przez samorządy, szkoły lub organizacje, mogące przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa i porządku publicznego, zwalczania patologii, właściwej edukacji i wychowania młodzieży, oraz w nich uczestniczy,
  3. informuje mieszkańców o występujących zagrożeniach i udziela instrukcji o sposobach zabezpieczania się, zachowania się w określonych sytuacjach oraz organizowania się w celu poprawy bezpieczeństwa,
  4. uczestniczy w kontrolach zabezpieczenia obiektów zagrożonych przestępstwami,
  5. propaguje sposoby technicznego zabezpieczenia obiektów zagrożonych przestępstwami,
  6. utrzymuje stały kontakt z ofiarami przestępstw oraz inicjuje działania mające na celu rozwiązanie problemu strachu oraz organizuje doradztwo profilaktyczne dla tej grupy osób,
  7. realizuje zadania z zakresu zapobiegania przemocy w rodzinie.

W przydzielonym rejonie dzielnicowy może organizować lokale przyjęć obywateli. W zakresie ścigania sprawców przestępstw i wykroczeń, dzielnicowy jest zobowiązany do:

  1. natychmiastowego podjęcia niezbędnych, stosownych do okoliczności, czynności służbowych po uzyskaniu informacji lub ujawnieniu faktu popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, w szczególności do:
    • zabezpieczenia miejsca zdarzenia przed zatarciem śladów i dowodów do momentu przybycia grupy operacyjno-dochodzeniowej,
    • ustalenia świadków zdarzenia, osób pokrzywdzonych, rysopisów sprawców,
    • udzielenia pomocy ofiarom do momentu przybycia służb ratowniczych,
  2. ujawniania i zabezpieczania wszelkich śladów mogących mieć związek z popełnionym przestępstwem lub wykroczeniem przy wykonywaniu innych zleconych czynności służbowych,
  3. podejmowania czynności zmierzających do ustalenia miejsca pobytu lub ujęcia osób poszukiwanych oraz do odzyskiwania przedmiotów utraconych w wyniku przestępstwa lub wykroczenia, bądź służących do ich popełnienia,
  4. bieżącej analizy przestępstw i wykroczeń popełnionych w jego rejonie,
  5. zbierania i przekazywania informacji mogących przyczynić się do ustalenia sprawcy przestępstwa lub wykroczenia i udowodnienia mu winy.

Dzielnicowy jest obowiązany na bieżąco kontrolować respektowanie w rejonie, obowiązujących przepisów i zarządzeń porządkowych samorządu terytorialnego, stosując odpowiednie środki administracyjne.

Przedstawione zadania dzielnicowego są bardzo różnorodne, jednakże wyraźnie z nich wynika ukierunkowanie dzielnicowego na działanie w zakresie szeroko pojętej profilaktyki. Dzielnicowy musi być:

  • osiągalny i widoczny,
  • partnerem w stosunkach z otoczeniem,
  • inicjatorem aktywności członków społeczności lokalnych w zakresie przeciwdziałania przestępczości,
  • wsparciem dla mieszkańców w egzekwowaniu realizacji zadań związanych z przywracaniem porządku przez powołane do tego instytucje.

Dlatego właściciele lub zarządcy firm powinni znać swojego dzielnicowego i być z nim w stałym kontakcie. Informację o dzielnicowych można uzyskać, kontaktując się z oficerem dyżurnym najbliższej jednostki policji pod bezpłatnym numerem telefonu stacjonarnego 997 lub komórkowego 112.

nadkom. mgr Henryk Gabryelczyk
podkom. Maciej Winiarski
Specjaliści Wydziału Prewencji KWP w Poznaniu

Zabezpieczenia 4/2006 

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów bez zgody redakcji zabronione / Zasady użytkowania strony