Artykuł prezentuje najnowsze aparaty wideofonowe serii BPT Ophera, które oprócz standardowej obsługi łączności audio-wideo pomiędzy panelami wejściowymi a aparatami spełniają również dodatkowe funkcje monitorowania sygnałów alarmowych w lokalach i sterowania innymi instalacjami oraz umożliwiają wewnętrzną łączność interkomową. Aparaty Ophera posiadają kilka unikatowych, funkcjonalnych właściwości i są dostępne wyłącznie w wersji cyfrowej zgodnej ze standardem BPT X1 i X2.
Charakterystyka odbiorników Ophera
dbiornik Ophera (rys. 1.) jest najnowszą propozycją estetyczną i funkcjonalną firmy BPT i jako pierwszy z serii odbiorników BPT (linie Exedra, Lynea, Nova i Integra) został opracowany wyłącznie w technologii cyfrowej i wersji wideo. Łączy w sobie wiele zalet i cech charakterystycznych dla pozostałych serii odbiorników, stanowiąc niejako syntezę osiągnięć BPT w zakresie rozwoju technologii tej firmy.
Podobnie jak aparaty Nova, model Ophera – bez klasycznej słuchawki – ma kolorowy monitor ciekłokrystaliczny i jest montowany w puszce podtynkowej PHI o głębokości 55 mm. Przekątna monitora LCD wynosi 3,5" (dla porównania: 2" w odbiornikach Nova), zaś głębokość ekranu wystającego ze ściany wynosi zaledwie 17,5 mm. Ophera ma 128,4 mm wysokości i 158,8 mm szerokości. Jako jedyny z dostępnych odbiorników ma regulowany kąt ustawienia ekranu w zakresie od 0° do 20°. Dzięki temu zwiększa się pole oglądania obrazu, więc model ten może być instalowany niżej, niż to pokazano na rys. 2.
Rys. 2. Wysokość montażu i pole widzenia kamery
Ophera ma w komplecie ramki plastikowe w trzech kolorach (biały, pomarańczowy i szaroniebieski), które można dopasować do wystroju wnętrza. Odbiornik Ophera jest kompatybilny z systemem X1, X2 i Xup. W przypadku zastosowania w systemie X2 potrzebne są dwie pary skrętki do transmisji sygnałów i zasilania odbiornika. W systemie X1 wystarczy tylko jedna para skrętki, po której realizowane jest zasilanie i transmisja sygnałów audio, wideo i sterowań. System Xup jest technologią transmisji sygnałów instalacji wideofonowej przy wykorzystaniu istniejących przewodów telewizji kablowej lub satelitarnej i w przypadku odbiorników Ophera wymaga zastosowania dodatkowej przystawki – interfejsu X1-Xup.
Odbiorniki dostępne są w dwóch wersjach: standardowej i wielolokatorskiej (tzw. building), które różnią się między sobą funkcją i opisem trzech przycisków. Wersja standardowa przewidziana jest głównie do instalacji jednorodzinnych, natomiast wersja building do instalacji wielolokatorskich z centralą portierską IPD/300LR. Wersja standardowa może być również stosowana w budynkach wielorodzinnych, w których nie ma łączności z portierem. Odbiorniki Ophera posiadają z prawej strony siedem przycisków funkcyjnych (rys. 3), w tym cztery realizujące te same funkcje w obu wersjach odbiorników. Przycisk oznaczony słuchawką służy do odbierania połączenia i rozłączania rozmowy (komunikacji), oznaczony kluczykiem – do otwierania drzwi, kamerą – do przełączania obrazu z paneli wejściowych i kamer CCTV. Przycisk oznaczony jedną kropką wykorzystywany jest do sterowania (np. zapalanie światła, otwieranie bram, aktywacja przycisków windy). Pozostałe trzy przyciski w wersji standardowej odbiornika służą odpowiednio do: (1) blokowania transmisji fonii z odbiornika do rozmówcy po drugiej stronie (oznaczony przekreślonym głośnikiem), (2) realizacji dodatkowej funkcji sterującej (oznaczony pojedynczą kropką) oraz (3) blokowania wszystkich połączeń (tzw. funkcja prywatności). Odpowiednie przyciski w wersji building odbiornika pełnią następujące funkcje: (1) blokowanie transmisji fonii z odbiornika do rozmówcy po drugiej stronie w trakcie połączenia, zaś przy braku połączenia blokowanie przychodzących połączeń, (2) komunikacja z portierem, (3) wezwanie pomocy, sygnalizowane odpowiednim komunikatem tekstowym i dźwiękiem w centrali portierskiej IPD/300LR.
Odbiorniki Ophera wyposażone są w zaciski do podłączenia przycisku dzwonka drzwiowego, który ma przypisany inny sygnał dźwiękowy niż wywołanie z panelu wejściowego lub centrali portierskiej. Ophera building posiada dodatkowo zaciski do podłączenia styku alarmowego z zewnętrznych instalacji ochrony, takich jak np.: system sygnalizacji włamania i napadu, czujek gazu, pożaru czy zalania wodą. Centrala portierska pełni w tym przypadku dodatkową funkcję stacji monitorowania, odbierając sygnały alarmowe i wezwania pomocy niezależnie z każdego lokalu. Przyciski, których wciśnięcie powoduje aktywację danej funkcji do czasu jej wyłączenia, mają wbudowaną czerwoną diodę LED, sygnalizującą załączenie tej funkcji (rys. 3). Oprócz przycisków funkcyjnych Ophera posiada potencjometr regulacji jasności i nasycenia kolorów oraz trzypozycyjny przełącznik głośności dzwonka.
Ophera jako pierwszy odbiornik BPT ma w standardzie pokrywkę z pięcioma przyciskami przeznaczonymi do łączności interkomowej, umożliwiając realizację połączeń w grupie ośmiu odbiorników. Wymagane jest wówczas zastosowanie dodatkowego selektora interkomowego VSE/301 dla pojedynczej grupy aparatów. W trakcie połączenia wywołanie z panelu wejściowego przez oczekującego gościa sygnalizowane jest co 5 s krótkim sygnałem dźwiękowym, a jeśli panel wyposażony jest w kamerę, na ekranie odbiornika pojawia się dodatkowo obraz z niej. Wszystkie połączenia do odbiornika w grupie aparatów interkomowych mogą być transferowane do innego odbiornika w jej ramach. Odbiornik Ophera dzięki wbudowanym różnym melodiom dzwonka umożliwia rozróżnienie źródła połączenia przychodzącego. Inny ton dzwonka sygnalizuje połączenie od paneli wejściowych, centrali portierskiej, interkomów i dzwonka drzwiowego. Ponadto dla wywołań z paneli wejściowych i dzwonka drzwiowego można wybrać jedną z czterech dostępnych melodii. Dodatkowo w każdym odbiorniku można zaprogramować liczbę dzwonków dla wywołań z paneli wejściowych. Jeśli lokator nie odbierze połączenia w ustalonym czasie, może ono być przekazane do innego odbiornika (lokatora). Funkcja to przydatna zwłaszcza w okresie wakacyjnym albo w czasie nieobecności lokatorów w domu. Jej zaletą jest też symulacja obecności kogoś w mieszkaniu w przypadku prób sprawdzania jej przez potencjalnych włamywaczy. Jeśli w czasie nieobecności mieszkańców, portier próbował nawiązać połączenie, odbiornik sygnalizuje to: na przycisku wywołania portiera świeci się dioda.
Ophera może pracować w dwóch trybach transmisji fonii. Podstawowy tryb umożliwia jednoczesne mówienie i słuchanie. Drugi jest odpowiednikiem łączności walkie-talkie, w którym wciśnięcie przycisku umożliwia mówienie, zaś jego zwolnienie – słuchanie.
Ophera w systemie X1
Najprostsza konfiguracja systemu wideofonowego z odbiornikiem Ophera obejmuje panel wejściowy wideo w wersji czarno-białej HEV/301 lub kolorowej HEVC/301 i zasilacz systemowy VA/301. Konfiguracja ta dostępna jest w zestawach serii X1 z kamerą kolorową OPHERAKIT/00 (Ophera standard) i OPHERAKIT/01 (Ophera building). Wykorzystując podstawowy zestaw, można rozbudowywać instalację o dalsze odbiorniki Ophera, panele wejściowe wideo, panele wejściowe audio HEC/301, panele wejściowe przystosowane do podłączenia zewnętrznej kamery CCTV HEP/301 oraz moduły funkcyjne, takie jak: selektor interkomowy VSE/301, interfejs linii telefonicznej IT/300, moduły sterujące VLS/101, VLS/400, VLS/300, przekaźnik dzwonka AC/300, repetytor dzwonka RC/300, rozdzielacze i wzmacniacze wizji XDV/304, XDV/304A, XDV/300A, XAS/300 oraz odbiorniki BPT innych serii. System BPT X1 wykorzystuje jedną parę skrętki nieekranowanej do zasilania oraz transmisji wizji, fonii i sterowań pomiędzy panelem wejściowym i zasilaczem a odbiornikami Ophera. Standard X1 oznacza zarówno opracowaną przez BPT technologię transmisji wizji, fonii i sterowań oraz zasilania po jednej skrętce nieekranowanej, jak i omawianego tutaj rozwiązania systemu wideofonowego, wykorzystującego ten standard. X1 jest dalszym krokiem w rozwoju technologii cyfrowej X2, która w odróżnieniu od X1 wymaga prowadzenia dodatkowego przewodu zasilającego do monitorów. Odbiorniki Ophera można również stosować w systemie X2, gdzie zasilanie prowadzone jest oddzielną parą przewodów.
Rys. 4. Ophera w systemie X1
W systemie X1 można zastosować maksymalnie cztery panele wejściowe przyciskowe wideo serii Targha oraz 64 aparaty odbiorcze serii Ophera. Niewątpliwą zaletą rozwiązania X1 jest proste i tanie okablowanie, łatwość instalacji i uruchomienia. Programowanie odbiorników odbywa się metodą uczenia i nie wymaga stosowania specjalistycznych narzędzi systemowych. Ophera w Systemie X1 jest idealnym rozwiązaniem do zastosowania w pojedynczym budynku lub klatce z kilkoma wejściami oraz w domach jednorodzinnych. Na rys. 4. przedstawiono przykładową realizację systemu wideofonowego na podstawie standardu X1. Panele wejściowe X2, kompatybilne z systemem X1, łączone są szeregowo jedną skrętką nieekranowaną. Kolorowy odbiornik wideo z telefonem Integra IM/TC, dołączony za pośrednictwem interfejsu linii telefonicznej IT/300, stanowi przykład łączenia w jednej instalacji różnych odbiorników BPT. Przystawka interkomowa VSE/301 umożliwia realizowanie połączeń tego typu pomiędzy odbiornikami Ophera. Sterowanie oświetleniem odbywa się za pośrednictwem modułu VLS/101, który podłączony jest bezpośrednio do panelu wejściowego.
Ophera w Systemie 300
System serii 300 umożliwia realizację wielopoziomowych, wielobudynkowych instalacji wideofonowych ze wspólnymi wejściami na teren i centralami portierskimi, integrujących dodatkowo różne funkcje bezpieczeństwa. Przeznaczony jest dla średnich i dużych instalacji sieciowych, obejmujących do 64 głównych paneli wejściowych na teren (centrale portierskie traktowane są jak główne panele wejściowe), 256 bloków, 32 paneli wejściowych w każdym bloku, 512 odbiorników i piętrowych paneli wejściowych X2 w pojedynczym bloku oraz łącznie 9000 użytkowników w całej sieci. W Systemie 300 z odbiornikami Ophera można stosować panele wejściowe serii Targha w wersji cyfrowej HAC/300LR lub przyciskowej HEP/306 (HEP/312D), a także inne odbiorniki BPT serii Nova, Exedra, Lynea i Integra. Panele HAC/300LR posiadają imienną kartotekę lokatorów, a ponadto umożliwiają otwieranie drzwi kodem.
Rys. 5. Ophera w systemie 300
Na rys. 5. przedstawiono przykładowe rozwiązanie w systemie 300 z odbiornikami Ophera dla budynku wielorodzinnego, który ma dwie klatki, dwa wspólne wejścia na teren, wjazd do garażu z kolorową kamerą obserwacyjną i stanowisko portiera. W Systemie 300 z centralą portierską stosuje się odbiorniki Ophera building, w których dedykowane dwa przyciski służą odpowiednio do łączności z portierem i sygnalizacji zagrożenia (wezwania pomocy). Dodatkowy przycisk funkcyjny może służyć do sterowania oświetleniem za pośrednictwem panelu wejściowego lub do sterowania przekaźników ogólnego przeznaczenia w module IOD/303LR. Z każdego odbiornika Ophera można połączyć się z dowolnym panelem wejściowym w celu obserwacji obrazu z kamery. Panele wejściowe i dodatkowe kamery identyfikowane są na monitorach lokatorskich dzięki opisom tekstowym. W systemie 300 i X1 (X2) odbiorniki Ophera można łączyć szeregowo na jednej gałęzi rozdzielacza XDV/304 – maksymalnie trzy urządzenia dla tego samego wywołania.
Poza tym na schemacie przedstawiono również przykład realizacji łączności interkomowej pomiędzy lokatorami w obrębie jednej klatki z wykorzystaniem aparatów serii Ophera, sterowanych przez moduł interkomowy VSE/301. System wideofonowy może być sprzęgnięty za pośrednictwem modułu IT/300 z telefonami znajdującymi się w lokalu, z których można komunikować się z panelami wejściowymi i sterować otwarciem drzwi kodami DTMF. Automatyczne przechwytywanie przez centralę portierską połączeń z paneli wejściowych i łączenie rozmowy przez portiera umożliwia lokatorom zachowanie prywatności.
W systemie X1, X2 i 300 wykorzystywany jest tylko jeden typ przewodu – skrętka nieekranowana UTP kat. 5e. Okablowanie jest uniwersalne niezależnie od tego, czy stosujemy system domofonowy, czy wideofonowy. Konsekwencją unifikacji okablowania jest możliwość przekształcenia systemu domofonowego w wideofonowy bez konieczności układania dodatkowych przewodów.
Podsumowanie
Odbiorniki Ophera są rezultatem wieloletnich doświadczeń i tradycji rozwoju technologii przez firmę BPT, która po raz kolejny definiuje nowe standardy w systemach wideofonowych. Dzięki współpracy odbiorników Ophera z cyfrowym systemem 300 możliwa jest realizacja nie tylko standardowych funkcji komunikacji audio-wideo, ale także różnych funkcji bezpieczeństwa i sterowań.
Andrzej Grodecki
ADD
Zabezpieczenia 6/2006