Pobierz
najnowszy numer

Newsletter

Zapisz się do naszego Newslettera, aby otrzymywać informacje o nowościach z branży!

Jesteś tutaj

Zasilacze gwarantowanego napięcia przemiennego i stałego ZUP-230V w instalacjach bezpieczeństwa ochrony przeciwpożarowej

Printer Friendly and PDF

Zasilacz ZUP-230V umożliwia rozdział napięcia przemiennego 230 V pomiędzy cztery różne typy odbiorników wymagających podania, przełączenia lub odłączenia zasilania w określonym czasie, zależnie od funkcji pełnionej w danym scenariuszu pożarowym. Prąd o napięciu 230 V jest dostarczany albo z sieci elektroenergetycznej, albo, w przypadku zaniku zasilania, z własnego inwertora 24 VDC/230 VAC – źródłem energii w tym przypadku jest 24-woltowa bateria akumulatorów. Pracę baterii nadzoruje zasilacz ZSP121N-DR. Jej ładowanie przebiega w sposób właściwy dla baterii VRLA. Zasilacz spełnia wszystkie wymagania normy PN-EN 54-4, łącznie z wymaganiem dotyczącym kontroli rezystancji obwodu bateryjnego. Nadwyżka prądu zasilacza jest dostępna na osobnym wyjściu 24 V.

Zasilacz ZUP-230V nie jest UPS-em. Przy przejściu z zasilania sieciowego na zasilanie z inwertora układ wprowadza przerwę trwającą 150 ms, która redukuje udar prądu przy zmianie źródła zasilania silników indukcyjnych. Podczas dozoru większość urządzeń przeciwpożarowych zasilanych prądem o napięciu 230 V pozostaje w bezruchu, czyli nie pobiera mocy. W organizacji pracy zasilacza uwzględniono ten fakt przez wprowadzenie konkretnych okresów aktywności inwertora, który pobiera energię z baterii. Poza tymi okresami bateria jest odciążona w oczekiwaniu na ewentualny alarm pożarowy. Pozwala to na wydłużenie czasu dozoru do 72 h przy jednoczesnym utrzymaniu gotowości do obsługi zasilanych urządzeń z pełną mocą, co jest zgodne z wymaganiami normy PN-EN 12101-10.

Układ zasilacza

Podstawową funkcję zasilacza – rozdział napięć 230 V – pełni zespół mocy ZUP wyposażony w przekaźniki. Każde wyjście ma własny bezpiecznik topikowy. Poszczególne przekaźniki są załączane przez układ sterowania, który przyjmuje sygnał alarmu pożarowego z centrali pożarowej lub innego źródła. Wejście tego układu może być przez użytkownika skonfigurowane w celu osiągnięcia prostej pracy dwustanowej lub pracy z parametryzacją linii.

Do zespołu mocy są doprowadzone dwa źródła zasilania 230 V – podstawowe z sieci elektroenergetycznej i dodatkowe z inwertora. W zależności od wymaganej mocy, w tym samym układzie mogą być montowane inwertory o mocy od 400 do 1500 W.

Do inwertora doprowadzone są dwie linie zasilania 24 V – jedna z wyjścia zasilacza, służąca do podtrzymania jego pracy, i druga, przyłączana bezpośrednio do baterii akumulatorów wówczas, gdy wymagane jest obciążenie inwertora. Układ zapewnia ochronę baterii przed zbyt głębokim rozładowaniem, a dodatkowy bezpiecznik bateryjny umożliwia jej separację w celach serwisowych lub w czasie wyłączenia zasilacza z eksploatacji.

 

Rys. 1. Uproszczony układ pracy zasilacza ZUP-230V wraz z przebiegami czasowymi napięć na jego wyjściach

 

Opis działania poszczególnych wyjść

W zasilaczu ZUP-230V są cztery wyjścia 230 V – AC-1, AC-2, AC-3 i AC-4 –przeznaczone do zasilania wybranych urządzeń przeciwpożarowych.

Wyjście AC-1 jest przeznaczone dla urządzeń, które po zaniku zasilania sieciowego oraz podczas alarmu pożarowego wymagają utrzymania przez pewien czas napięcia zasilającego 230 V, choć w rzeczywistości są uruchamiane odrębnym sygnałem ręcznym lub z centrali sterującej. Należą do nich napędy bram napowietrzających i wyzwalacze wzrostowe przeciwpożarowych wyłączników prądu.

Napięcie na wyjściu AC-1 występuje zawsze, gdy urządzenie jest zasilane z sieci, przez ustalony czas T1 po zaniku tego zasilania, a także w przypadku alarmu pożarowego, jeżeli nie ma zasilania sieciowego przez czas T2+T3. Zarówno na tym wyjściu, jak i na pozostałych, przy przejściu z zasilania sieciowego na bateryjne i odwrotnie, występuje chwilowy zanik napięcia (trwający około 150 ms). Jeśli alarm pożarowy wystąpi już po wyłączeniu się inwertora (po upływie czasu T1), ponowne uruchomienie inwertora nastąpi z pewnym opóźnieniem – 2 s to czas na dostrzeżenie wystąpienia alarmu, a następne 10 s to czas potrzebny na rozruch inwertora.

Wyjście AC-2 jest przeznaczone dla urządzeń, których stan jest zmieniany przez sygnał alarmu pożarowego (dla samohamownych, dwukierunkowych siłowników klap odcinających wentylacji pożarowej i dla napędów bram oddzielających strefy pożarowe), lub dla urządzeń, które mogą być uruchomione w czasie trwania alarmu pożarowego, np. wentylatorów napowietrzających lub oddymiających.

Alarm pożarowy powoduje zanik napięcia na wyjściu AC-2A (jeśli ono jest, czyli jeśli jest zasilanie sieciowe) i pojawienie się napięcia na wyjściu AC-2B (bez względu na to, czy jest zasilanie sieciowe). Napięcie na tym wyjściu utrzymuje się przez pewien określony czas T2+T3, tak aby urządzenie wykonawcze zdążyło zmienić swój stan. Powrót do położenia wyjściowego, czyli w pozycję właściwą dla stanu sprzed wystąpienia alarmu pożarowego (jest napięcie na wyjściu AC-2A i nie ma napięcia na wyjściu AC2-B) jest możliwy, jeżeli jest zasilanie sieciowe i nie ma alarmu pożarowego.

Wyjście AC-3 jest przeznaczone dla urządzeń, których stan jest podtrzymywany przez zewnętrzne zasilanie i które po wystąpieniu alarmu pożarowego i odłączeniu tego wyjścia samoczynnie przechodzą w bezpieczne położenie. Urządzenia te to siłowniki sprężynowe przeciwpożarowych klap odcinających oraz rolety podsufitowych zbiorników dymu.

Jeśli na wyjściu AC-3 jest napięcie, zaniknie ono po wystąpieniu alarmu pożarowego na czas jego trwania, lecz nie krócej niż na czas równy sumie czasów T2 i T3. Przywrócenie napięcia na wyjściu AC-3 jest możliwe przy obecności zasilania sieciowego i braku alarmu pożarowego. Napięcie na tym wyjściu utrzymywane jest dodatkowo także po zaniku zasilania sieciowego, gdy nie ma alarmu pożarowego, by zbytecznie nie przestawiać urządzeń w położenie dostosowane do alarmu pożarowego jedynie z powodu zaniku zasilania. Utrzymanie napięcia w tym stanie jest ograniczone maksymalnym czasem T1 pracy bateryjnej zasilacza.


Wyjście AC-4 jest przeznaczone dla urządzeń, które powinny rozpocząć działanie z określonym opóźnieniem po wystąpieniu alarmu pożarowego (dla wentylatorów kanałów oddymiania, które mogą być uruchomione dopiero po pełnym otwarciu się klapy odcinającej, dla samohamownych, dwukierunkowych siłowników klap odcinających wentylacji pożarowej, które powinny zamknąć klapę dopiero po zatrzymaniu się wentylatora) lub które powinny być uruchomione z pewnym opóźnieniem w celu zmniejszenia prądu rozruchowego całego systemu.

Wyjście AC-4 powiela funkcję wyjścia AC-2. Jedyną różnicą jest dodatkowe opóźnienie w przełączeniu (o czas T3) po stwierdzeniu alarmu pożarowego.

Wszystkie opisane czasy mogą być ustawiane podczas instalacji zasilacza niezależnie (w zależności od wymagań obiektu), za pomocą przełączników suwakowych. Możliwe są następujące zakresy:

  • T1 (od 1 min do 8 h),
  • T2 (od 1 min do 5 min i od 1 h do 6 h),
  • T3 (od 5 s do 65 s).

Zasilacz ZUP-230V jest wyposażony w sygnalizację świetlną na obudowie, która obrazuje jego stan pracy (zasilanie sieciowe lub bateryjne i stan uszkodzenia). Zarówno wewnętrzny zasilacz ZSP121N-DR, jak i zespół mocy ZUP jest wyposażony w sygnalizację LED obrazującą stany poszczególnych zespołów (poprawna praca inwertora i sposób jego dołączenia, przyjęcie alarmu, zbyt duża rezystancja obwodu bateryjnego itp.), co może być wykorzystane w celach serwisowych. Także w tym celu zasilacz został wyposażony w dwa przyciski umożliwiające symulację wystąpienia alarmu pożarowego, w tym wymuszenie skrócenia odliczanych czasów, oraz przycisk „zimnego startu”.

Podsumowanie

Zasilacz ZUP-230V został dostosowany do zasilania wielu różnych odbiorników i do sterowania nimi. Jest uniwersalnym, gwarantowanym źródłem zasilania urządzeń służących do ochrony przeciwpożarowej.

Zdzisław Klimasara
MERAWEX

 

Zabezpieczenia 4/2018

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów bez zgody redakcji zabronione / Zasady użytkowania strony