Jedną z najważniejszych funkcji skutecznego systemu alarmowego jest sprawne powiadamianie o wykryciu zagrożenia. Gdy bezpieczeństwo jest priorytetem, niezbędna jest możliwość efektywnego odbierania, przetwarzania i właściwego reagowania na informacje przychodzące z systemów alarmowych. Te działania realizowane są przez stacje monitorowania, stanowiące centra logistyczne firm świadczących usługi ochrony. Efektywna realizacja zadań stacji monitorującej wymaga odpowiedniej infrastruktury, w tym specjalistycznego sprzętu oraz oprogramowania.
Z myślą o wsparciu stacji monitorowania alarmów firma SATEL opracowała modularny system STAM-2. Obejmuje on sprzęt niezbędny do odbierania informacji z instalacji alarmowych oraz oprogramowanie umożliwiające sprawne przetwarzanie napływających danych. Dzięki modularnej budowie można go łatwo dopasować do bieżących potrzeb i rozbudować w przyszłości, w miarę powiększania się bazy obsługiwanych abonentów.
Rozwiązania sprzętowe
Bazą systemu STAM-2 są karty odbiorcze umożliwiające odbieranie danych z systemów alarmowych za pomocą różnych mediów i protokołów.
Karty telefoniczne to wieloformatowe urządzenia pozwalające na odbieranie i dekodowanie transmisji odbieranych za pośrednictwem tradycyjnej linii telefonicznej (PSTN). Do obsługiwanych formatów należą rozmaite warianty formatów impulsowych 4/2, formaty DTMF, takie jak Ademco Express i ContactID, a także format modemowy SIA.
Karty ethernetowe umożliwiają zastosowanie łączności za pośrednictwem TCP/IP w monitorowaniu z wykorzystaniem urządzeń SATEL. Dzięki nim można odbierać informacje wysyłane przez moduły nadajników ETHM-1, ETHM-2 oraz nadajników firmy SATEL wykorzystujących transmisję GPRS. Dzięki zastosowaniu zaawansowanej kontroli łączności oraz szyfrowania transmitowanych danych łączność cyfrowa zapewnia dużo większą niezawodność transmisji i integralność danych niż tor telefoniczny.
Uzupełnieniem kart odbiorników telefonicznych oraz TCP/IP są moduły GSM pełniące rolę odbiorników informacji o zdarzeniach przesyłanych jako wiadomości SMS. Ten tor transmisji jest wykorzystywany najczęściej jako zapasowy w przypadku nadajników korzystających z transmisji GPRS, ewentualnie jako tor podstawowy w przypadku instalacji o niższym stopniu zabezpieczenia. Moduły GSM umożliwiają także odbieranie danych transmitowanych w technologii CSD, która może być wykorzystywana przez nadajniki GSM SATEL tam, gdzie niedostępne są usługi GPRS.
W systemie STAM-2 może funkcjonować równocześnie wiele odbiorników, w zależności od liczby obsługiwanych abonentów oraz liczby fizycznych łączy (np. linii telefonicznych). Ponadto kolejne odbiorniki mogą być instalowane w miarę rozbudowywania bazy klientów stacji w celu zapewnienia dostępności łączy na odpowiednim poziomie.
Urządzenia odbiorcze systemu STAM-2 są podłączane do centralnego serwera obsługującego bazę danych abonentów oraz zdarzeń. W zależności od wielkości i potrzeb stacji monitorującej dostępne są różne rozwiązania.
Rys 1. Struktura systemu wspomagania stacji monitorowania STAM-2
W przypadku mniejszych stacji najlepszym rozwiązaniem jest STAM-IRS. Łączy on w przemysłowej obudowie 19-calową platformę-bazę do instalacji kart odbiorników (do 14 odbiorników telefonicznych i Ethernet, do 3 modułów GSM), mikroserwer Intel Atom z magazynem SSD i wyświetlaczem TFT 7" oraz buforowy zasilacz do kart odbiorczych i serwera. W przypadku STAM-IRS system operacyjny oraz serwer STAM-2 są już wstępnie zainstalowane, co ogranicza do niezbędnego minimum kwalifikacje potrzebne do uruchomienia stacji.
Jeżeli potrzeby stacji przekraczają możliwości oferowane przez energooszczędny serwer z procesorem Intel Atom, rozwiązaniem może być zastosowanie platformy STAM-BOX. Zawiera ona płytę bazową umożliwiającą instalację kart odbiorczych oraz wbudowany zasilacz buforowy zapewniający nieprzerwane zasilanie odbiorników. Podobnie jak STAM-IRS, STAM-BOX ma 19-calową obudowę ułatwiającą montaż w szafach ze sprzętem infrastrukturalnym. W celu gromadzenia i przesyłania danych odbiorniki umieszczone w platformie STAM-BOX muszą zostać przyłączone do zewnętrznego serwera, którego parametry będą dopasowane do potrzeb zależnych od liczby abonentów oraz stanowisk dyspozytorskich (stacji roboczych) korzystających z zasobów serwera.
Oprogramowanie
Fot. 1. Odbiornik stacji monitorowania z wbudowanym mikroserwerem STAM-IRS
System STAM-2 wykorzystuje architekturę klient-serwer. Dane transmitowane różnymi torami trafiają do centralnej bazy danych zarządzanej przez aplikację STAM-SERVER na serwerze systemu STAM-2. Z tym serwerem łączą się stacje robocze dyspozytorów, oferując wizualizację napływających danych oraz wspierając logistykę obsługi zdarzeń. Stacje robocze łączą się z serwerem przez sieć lokalną, można też wykorzystać w tym celu technologię tunelowania i zdalnego dostępu do zasobów serwera.
Oprócz typowych informacji o zdarzeniach serwer STAM-2 potrafi również odbierać i gromadzić sekwencje obrazów z systemów wizualnej weryfikacji alarmów VIVER, które mogą stanowić doskonałe uzupełnienie ogólnej informacji o wykrytym zagrożeniu. W przeciwieństwie do standardowej funkcji zdalnego dostępu do rejestratorów obrazu nie ma konieczności ręcznego wyszukiwania najważniejszej sekwencji w pamięci urządzenia. W przypadku transmisji z modułów VIVER sekwencja obrazów powiązana z danym zdarzeniem alarmowym zostanie automatycznie przypisana do tego zdarzenia na poziomie bazy danych. Dzięki temu operator stacji może zapoznać się z materiałem wizyjnym weryfikującym zdarzenie bezpośrednio podczas obsługi tego zdarzenia.
Podstawowym środowiskiem pracy dyspozytorów jest aplikacja STAM-KLIENT pracująca w systemie Windows. Umożliwia ona łatwy i szybki dostęp do napływających na bieżąco informacji o zdarzeniach, udostępniając narzędzia ułatwiające podejmowanie odpowiednich czynności w zależności od rodzaju zdarzenia. Ponadto konieczność podjęcia właściwych działań jest sygnalizowana przez pojawiające się okna.
Fot. 2. Obudowa z zasilaczem do kart stacji monitorującej STAM-BOX
Oprócz bieżącej obsługi aplikacja kliencka umożliwia sprawne filtrowanie zdarzeń, tworzenie raportów i zestawień oraz prezentację danych w postaci tablic synoptycznych i wizualnych map monitorowanych obiektów.
Dużym udogodnieniem dla dyspozytorów, wprowadzonym w systemie STAM-2, jest mechanizm wewnętrznej komunikacji poprzez notatki. Notatki takie mogą być adresowane do konkretnych użytkowników systemu lub rozgłaszane. Można również określić czas ich ważności.
Ciekawym rozszerzeniem systemu STAM-2 jest system zdalnego dostępu STAM-VIEW. Jego zadaniem jest udostępnienie bieżących informacji o wybranych zdarzeniach użytkownikom spoza stacji – instalatorom, administratorom systemów alarmowych, a nawet użytkownikom końcowym. STAM-VIEW udostępnia tym użytkownikom wiele narzędzi ułatwiających dostęp – mechanizmy wyszukiwania, filtrowania zdarzeń czy komunikacji wewnętrznej. Dzięki temu dyspozytorzy stacji monitorującej nie muszą udzielać informacji o zdarzeniach przez telefon, więc mogą w większym stopniu skoncentrować się na swoich podstawowych obowiązkach.
Fot. 3. Wizualna weryfikacja alarmu z użyciem modułu VIVER
Ze względu na bezpieczeństwo dostępu do informacji zawartych w bazie danych, system STAM-VIEW powinien być instalowany na dodatkowym serwerze, niezależnym od głównego serwera STAM-2. W celu ułatwienia instalacji i konfiguracji STAM-VIEW jest dystrybuowany w postaci łatwej w użyciu wirtualnej maszyny.
Warto również wspomnieć o systemie STAM-2 PRO, który ma podstawowe funkcje stacji monitorującej i umożliwia zdalne zarządzanie systemami alarmowymi INTEGRA wyposażonymi w moduły ETHM-1. Można go wykorzystać na przykład w ochronie placówek bankowych rozmieszczonych na terenie całego kraju.
Fot. 4. System zdalnego podglądu zdarzeń STAM-VIEW
Firma SATEL oferuje szkolenia w zakresie instalowania, uruchamiania i zarządzania systemami STAM-2. Na szkoleniach można zdobyć wiedzę niezbędną do umiejętnego wykorzystywania możliwości systemu i zapewnienia jego prawidłowego działania.
Michał Konarski
SATEL
Zabezpieczenia 1/2013