Rys. 1. Schemat systemu wielostanowiskowego
W niniejszym artykule chciałbym przedstawić nowe funkcje oraz usprawnienia aplikacji NMS (Novus Management System). Nowe rozwiązania, opisane poniżej, umożliwią bardziej efektywne zarządzanie sieciowym systemem monitoringu wizyjnego. Ze względu na swoją tematykę niniejszy artykuł skierowany jest przede wszystkim do osób, które zarządzają takimi systemami. Liczba użytkowników aplikacji NMS dynamicznie rośnie – aplikację zainstalowano już ponad 1500 razy. Osoby, które dopiero rozważają możliwość zainstalowania oprogramowania NMS, znajdą w tym artykule wiele cennych informacji, które pomogą im zaprojektować i skonfigurować system
System jedno- i wielostanowiskowy
Oprogramowanie NMS może posłużyć zarówno do budowy prostego systemu jednostanowiskowego, jak również do stworzenia rozbudowanego systemu składającego się z jednego lub kilku serwerów rejestrujących obrazy i wielu stacji klienckich. Przed rozpoczęciem instalacji należy rozważyć, który wariant jest najbardziej odpowiedni. O dostępnych w aplikacji NMS trybach wyświetlania oraz sposobach odtwarzania powyższego strumienia napiszę w kolejnym numerze Zabezpieczeń.
Instalacja jednostanowiskowa w trybie NMS serwer/klient jest przeznaczona dla użytkowników systemów o prostej strukturze. W takich systemach wszystkie strumienie wizyjne z urządzeń IP są doprowadzane do jednej stacji roboczej, na której są jednocześnie nagrywane i wyświetlane obrazy z kamer.
W systemach wielostanowiskowych funkcje nagrywania i wyświetlania są rozdzielone, co znacznie podwyższa poziom bezpieczeństwa i daje możliwość podglądu obrazu z kamer na kilku niezależnych stanowiskach operatorskich. W tego typu aplikacjach serwer może być umieszczony w osobnym, klimatyzowanym pomieszczeniu, do którego fizyczny dostęp jest ograniczony. System wielostanowiskowy umożliwia scentralizowane zarządzanie uprawnieniami użytkowników stacji klienckich. Dodatkowo, w związku z oddzieleniem funkcji nagrywania od funkcji wyświetlania, zredukowane jest obciążenie sieci, ponieważ transferowane są tylko strumienie wizyjne dla obrazów aktualnie wyświetlanych na stacjach klienckich.
Wyświetlanie obrazów z kamer w czterech niezależnych oknach podglądowych
W celu zapewnienia efektywnego nadzoru w aplikacji NMS w panelu operatorskim zostały dodane dwa kolejne okna podglądowe. Możliwa jest również praca wielomonitorowa (maks. cztery monitory) – w zależności od liczby kart graficznych zainstalowanych w urządzeniu serwerowym. Dzięki temu obrazy z kamer mogą być wyświetlane w czterech niezależnych oknach, zarówno w trybie „na żywo”, jak i w trybie odtwarzania. Pozwala to na weryfikację zdarzeń w trybie odtwarzania w jednym z okien i jednocześnie nadzorowanie z wykorzystaniem pozostałych okien. Dla każdego okna definiuje się niezależny podział ekranu. Maksymalny dostępny podział ekranu to siatka 6×6. Można więc równocześnie wyświetlać obrazy ze 144 kamer w czterech oknach podglądowych. Dostępne są także podziały nietypowe, ułatwiające współbieżne porównywanie strumieni wizyjnych, na przykład 1×2. Wszystkie podziały ekranu są dostosowane do panoramicznych monitorów i proporcji obrazu z kamer 16:9.
Dynamiczne zarządzanie strumieniami
Rys. 2. Dynamiczne zarządzanie strumieniami
W zależności od konfiguracji oraz podziału okna podglądowego aplikacja NMS umożliwia automatyczne wyświetlanie obrazów, transmitowanych przez jeden z wybranych strumieni wizyjnych. W trybie pełnoekranowym oraz w podziale 2×2 aplikacja zawsze wyświetla obraz transmitowany przez pierwszy strumień, który z reguły ma maksymalną rozdzielczość i jakość oraz jest przeznaczony do archiwizacji. Po ustawieniu większych podziałów system NMS przełącza się na wyświetlanie obrazu transmitowanego przez drugi strumień o niższej rozdzielczości, jednak operator nie odnotowuje utraty jakości obrazu ze względu na malejący rozmiar poszczególnych okien. Znacznie spada obciążenie jednostki serwerowej i tym samym możliwe jest równoczesne wyświetlanie obrazów nawet ze 144 kamer. Zasadę dynamicznego zarządzania strumieniami przedstawia rysunek nr 2.
Zdarzenia systemowe
Do tej pory w aplikacji NMS definiowane były zdarzenia wejściowe, typowe dla wizyjnych systemów dozorowych – detekcja ruchu, wykrywanie zaniku sygnału, aktywacja wejścia alarmowego. Obecnie definiowane są także następujące zdarzenia systemowe: błąd logowania do systemu, błąd podczas wysyłania e-maila, alarm smart HDD. Przykładem dość niecodziennej reakcji systemu na zdarzenie może być wysłanie odpowiedniego komunikatu w formie wiadomości SMS i wyłączenie aplikacji NMS. Ta ostatnia funkcja jest wykorzystywana w momencie poprzedzającym wyczerpanie się źródła zasilania rezerwowego (bateria akumulatorów w zasilaczu UPS) i umożliwia prawidłowe zamknięcie aplikacji.
Przechwytywanie danych tekstowych
Fot. 1. Wyświetlanie danych tekstowych
Dane tekstowe w kodzie ASCII pochodzące z urządzeń zewnętrznych lub systemów generujących te dane mogą być rejestrowane i powiązane z sygnałem wizyjnym. W praktyce najczęściej systemy rejestracji danych tekstowych współpracują z kasami fiskalnymi, bankomatami, systemami kontroli dostępu i rejestracji czasu pracy, systemami sygnalizacji włamania i napadu lub innymi systemami, np. z systemem ważenia samochodów dostawczych. Połączenie systemu rejestracji danych tekstowych z systemem kontroli dostępu pozwala wykryć i tym samym wyeliminować przypadki pożyczania kart dostępu i zgłaszania się „za kolegów”. Na ekranie monitora wyświetlają się informacje o właścicielu karty, które można łatwo skonfrontować z obrazem z kamery.
Zalety funkcji przechwytywania danych tekstowych są jeszcze lepiej widoczne w przypadku współpracy systemu z kasami fiskalnymi. Można na bieżąco monitorować pracę kasjerów i eliminować przypadki oszustw polegających na przepuszczaniu produktów z zamienionymi kodami kreskowymi. W sytuacjach wątpliwych istnieje możliwość sprawdzenia przebiegu całego wydarzenia na podstawie materiału wizyjnego przechowywanego w archiwum. Podczas kontroli pracy danego kasjera administrator systemu widzi produkty, a jednocześnie wyświetla mu się informacja odczytana za pomocą skanera kodów kreskowych. Aplikacja NMS komunikuje się z urządzeniami generującymi tekst za pomocą łącza sieciowego wykorzystującego protokół TCP/UDP lub łącza szeregowego, zgodnego ze standardem RS232. Wybrane ciągi znaków mogą zostać wyróżnione na ekranie i dodatkowo mogą generować określone zdarzenia w systemie (np. wysłanie wiadomości SMS, komunikat dźwiękowy, wyskakujące okno etc.). Wszystkie ciągi znaków są zapisywane równolegle z przyporządkowanym strumieniem wizyjnym i w procesie odtwarzania można je łatwo wyszukiwać.
Zarządzanie strumieniem wizyjnym z kamery NVIP-5DN2021D/IR-2P z obiektywem typu „rybie oko”
W poprzednim numerze Zabezpieczeń zaprezentowałem zalety kamery z obiektywem typu „rybie oko”. Jest ona w pełni kompatybilna z aplikacją NMS, dlatego w niniejszym artykule chciałbym omówić sposób zarządzania strumieniem wizyjnym z tej kamery za pomocą aplikacji. Ze względu na to, że kamera typu „rybie oko” jest dookolna, użytkownik może wybrać dowolny wycinek obrazu obserwowanego dookolnie terenu i sterować jego położeniem, podobnie jak w przypadku typowej kamery obrotowej, przy czym możliwe jest cyfrowe powiększenie tego wycinka obrazu. Powyższy sposób zarządzania dotyczy zarówno trybu „na żywo”, jak i trybu odtwarzania obrazów archiwalnych, ponieważ w aplikacji archiwizowany jest natywny strumień wizyjny, natomiast sterowanie jest realizowane poprzez obróbkę cyfrową tego strumienia. Użytkownik może jednocześnie wyświetlić wiele obrazów stanowiących wycinek obrazu pochodzącego z jednej kamery i obserwować różne fragmenty sceny, również w oddzielnych oknach. W ten sposób za pomocą jednej kamery obserwowane jest całe pomieszczenie.
Fot. 2. Widok różnych fragmentów obserwowanej sceny z jednej kamery typu „rybie oko” NVIP-5DN2021D/IR-2P
Ważną innowacją w kontekście modernizacji i rozbudowy dotychczas istniejących analogowych systemów dozoru wizyjnego jest zintegrowanie rejestratorów serii H i B marki NOVUS z systemem NMS. Aplikacja jest klientem sieciowym dla wymienionych serii rejestratorów, przechwytuje strumienie wizyjne z kamer i – równolegle – może wyświetlać oraz zapisywać odpowiadające im obrazy. Umożliwia to stopniową modernizację systemów analogowych, dodawanie kolejnych kamer IP do systemu i ich obsługę z poziomu jednej platformy.
Telewizja IP, zwłaszcza segment związany z oprogramowaniem, cechuje się obecnie dużą dynamiką zmian. W związku z tym niniejszy artykuł zapewne nie jest ostatnim z serii i wkrótce będę miał przyjemność znowu poinformować Czytelników o kolejnych wdrażanych rozwiązaniach.
Patryk Gańko
AAT Holding
Zabezpieczenia 3/2013