Pobierz
najnowszy numer

Newsletter

Zapisz się do naszego Newslettera, aby otrzymywać informacje o nowościach z branży!

Jesteś tutaj

Ochrona osobista (cz. 4). Taktyka i technika ochrony osób (cz. 2)

Printer Friendly and PDF

Elementy (sekcje) zespołu ochrony osobistej i ich zadania

Działania ochronne przeprowadzane są przez wyspecjalizowane grupy ochronne zwane sekcjami. Jeden pracownik ochrony nie może wykonywać wszystkich zadań i nie może być wyszkolony wszechstronnie. Każdy ma jakieś predyspozycje, które mogą być przydatne i należy je wykorzystać przy ochronie VIP-a. Co prawda dąży się do takiego wyszkolenia, aby pracownicy ochrony mogli pracować w każdej sekcji, niemniej jednak zdarza się, że ktoś wykazuje ogromny talent w jednej dziedzinie i znacznie przewyższa w zdobywaniu umiejętności innych. Zadaniem dobrego i doświadczonego koordynatora (dowódcy) jest właściwy dobór ludzi do odpowiednich sekcji ochrony osobistej1.

Ochronę osobistą możemy podzielić na trzy podstawowe sekcje:

1. sekcja eskortowa,

2. sekcja pojazdów,

3. sekcja ochrony.

Sekcja eskortowa to ludzie cały czas przebywający w najbliższym otoczeniu VIP-a, specjalnie dobrani, przeszkoleni w strzelaniu i walce wręcz. Stanowią oni ostatnią przeszkodę do pokonania dla zamachowca. Są ostatnią deską ratunku dla VIP-a. Cel ich działania to nie tylko ochrona VIP-a przed zagrożeniem fizycznym, ale również przed szykanowaniem, ośmieszeniem. Muszą w razie potrzeby szybko i bezpiecznie dowieźć VIP-a do miejsca przeznaczenia lub ewakuować go z miejsca zagrożenia. Jeżeli zajdzie taka potrzeba, ich zadaniem jest zasłonić VIP-a własnym ciałem przed atakiem zamachowca.

Eskorta musi spełniać w czasie pracy dwa zadania i to przez cały czas. Pierwszym jest obserwacja (stanowi ok. 80% pracy), drugim interwencja (ok. 20% pracy eskorty). Aby nie doszło do ataku, niezbędna jest skuteczna obserwacja, prowadzona we wszystkich kierunkach poziomych i pionowych. Obserwować należy okna budynków, dachy, drzwi, obok których się przechodzi itd2.

Eskorta zawsze porusza się z VIP-em, gdy znajduje się na zewnątrz zabezpieczonego obszaru. W zależności od stopnia zagrożenia organizuje się eskortę słabszą lub mocniejszą. Wpływ na to ma nie tylko to, kogo chronimy, ale również miejsce, w którym osoba chroniona będzie przebywała. W doborze i organizacji eskorty pomoże nam oszacowanie zagrożenia, którego sposób został przedstawiony w numerze 6/2006 Zabezpieczeń.

 

Image
Formacja 1/1 (Solo)
 
Image
Formacja 2/1 (Deuce)
 
Image
Formacja 3/1 (Triangle)
Image
Formacja 3/1 w wersji klin
Image
Formacja 4/1 (Quartet)
Image
Formacja 5/1 (Star of Texas)
Image
Formacja 5/1 (Star of Texas)
Image
Formacja 6/1 (Star of David)
 
Image
Pierścień ochronny 6/1
Rodzaje szyków ochronnych

(w nawiasach podano nazwy angielskie):

1. Formacja 1/1 (Solo) - jeden pracownik ochrony osobistej.

Jest to szyk mało skuteczny (pracownik ochrony musi ochraniać obszar w promieniu 360 stopni wokół VIP-a). Jest stosowany szczególnie tam, gdzie ochrona służy prestiżowi, a zagrożenie jest niewielkie.

2. Formacja 2/1 (Deuce) - dwóch pracowników ochrony osobistej.

Każdy z pracowników ochrony, czyli bodyguardów, jest odpowiedzialny za 180-stopniowe pokrycie. Jest to szyk bardziej skuteczny, szczególnie przydatny przy wchodzeniu do pomieszczeń, wsiadaniu i wysiadaniu z samochodu. Dowódcą eskorty (adiutantem) jest bodyguard idący z lewej strony za VIP-em (żółta kamizelka).

3. Formacja 3/1 (Triangle) - trzech pracowników ochrony osobistej.

Każdy z zapewnia 120-stopniowe pokrycie. Jest to formacja szczególnie przydatna w miejscach zatłoczonych, stąd drugie jej określenie to „klin".

4. Formacja 4/1 (Quartet) - 4 pracowników ochrony osobistej.

Jest to pierwszy z omawianych szyków, który zapewnia pełne zewnętrzne pokrycie ochroną VIP-a (formacja zamknięta). Poprzednie są zaliczane do formacji otwartych.

5. Formacja 5/1 (Star of Texas) - 5 pracowników ochrony osobistej.

Jest to szyk, w którym możliwa jest pewna elastyczność działania. Jest mocno rozbudowany, daje dobre pokrycie (każdy pracownik ochrony ma do obserwacji jedynie obszar w promieniu 90 stopni).

6. Formacja 6/1 (Star of David) - 6 pracowników ochrony osobistej.

Jest to szyk najbardziej rozbudowany. Pracownicy ochrony idący z przodu i z tyłu są lekko oddaleni od szyku (ok. 1-3 m), przez co zapewniają dodatkową ochronę (z tyłu) i rozpoznanie (z przodu).

Stosuje się oczywiście szyki bardziej liczebne (tzw. pierścienie ochronne). Są one stosowane w sytuacjach awaryjnych (np. kiedy zachodzi konieczność przeprowadzenia VIP-a przez tłum).

Przy poruszaniu się w szykach należy stosować następujące zasady:

1. Dowódca (adiutant) zawsze przebywa najbliżej VIP-a. Podczas ataku zasłania go własnym ciałem i ewakuuje z miejsca zagrożenia pod osłoną pozostałych pracowników ochrony osobistej.

2. Każdy pracownik ochrony jest odpowiedzialny za swój sektor obserwacji.

3. Należy obserwować ludzi w tłumie, ich ręce oraz zachowanie.

4. W przypadku ataku stosuje się „metodę zegarową" dla wskazania miejsca zagrożenia (kierunek poruszania się to godzina dwunasta).

5. Podczas ataku należy przyjąć następujący schemat postępowania:

- zasygnalizować (metodą zegarową - np. pistolet na godzinie drugiej),

- zabezpieczyć - pracownik ochrony znajdujący się najbliżej bierze atak na siebie,

- ewakuować - VIP, wspierany przez adiutanta i pozostałych członków eskorty, musi opuścić miejsce zagrożenia.

Fotografie na kolejnej stronie prezentują ustawienia formacji ochronnych przy wsiadaniu i wysiadaniu z pojazdu.   

Image
Podjazd kawalkady
Image
Wysiadanie VIP-a
Image
Ustawienie w szyku ochronnym 3/1

Sekcja pojazdów zajmuje się przygotowaniem i przeprowadzeniem transportu VIP-a, odpowiednim dostosowaniem pojazdów, utrzymaniem ich w stałej gotowości i sprawności technicznej. Podczas postojów kierowcy-ochroniarze nie odstępują pojazdów, podczas przeglądów technicznych cały czas kontrolują pracę mechaników. Przed pracą są odpowiedzialni za sprawdzenie wyposażenia pojazdu. Samochód musi również zostać sprawdzony ze względu na to, że mogą się w nim znajdować materiały wybuchowe. Dokonuje tego podsekcja antybombowa pod nadzorem kierowców. Sprawdzane są wszystkie miejsca w samochodzie, w których można ewentualnie umieścić ładunek wybuchowy. Należy zwrócić uwagę na kolejność przeszukiwania poszczególnych elementów pojazdu. Najpierw oglądamy pojazd z zewnątrz (szukamy śladów izolacji, drutu itp.), następnie dokładnie oglądamy podwozie, felgi, zawieszenie (np. przy pomocy lusterka na wysięgniku) oraz pozostałe elementy zewnętrzne. Dopiero potem otwieramy samochód - bardzo powoli i uważnie, aby nie uruchomić zapalnika mogącego znajdować się w samochodzie ładunku wybuchowego - i przystępujemy do sprawdzenia wnętrza pojazdu.

Kierowcy muszą spełniać wysokie kryteria, zarówno pod względem techniki jazdy, jak również znajomości topografii miasta, po którym będą transportować VIP-a. Szczególnie ważna jest znajomość wszelkich objazdów, skrótów, przejazdów kolejowych, skrzyżowań z sygnalizacją świetlną. Nie wszyscy mogą korzystać z pilotażu policyjnego i ułatwionego w ten sposób przejazdu (w zasadzie przysługuje on tylko delegacjom państwowym).

Bezpieczna trasa powinna unikać tuneli, wzniesień, obszarów gęsto zabudowanych, punktów o zwiększonym zagrożeniu pożarowym. Nadbrzeża, rowy i tereny zalesione również są doskonałym miejscem na pułapkę. Należy uważać na wzniesienia - wzgórza z widokiem na drogę stanowią dobry punkt obserwacyjny dla potencjalnych zamachowców. W przypadku planowania trasy w nocy należy koniecznie dokonać rekonesansu terenowego w dzień.

Naczelną zasadą jazdy w kawalkadzie pojazdów eskorty jest utrzymywanie takich odległości pomiędzy poszczególnymi samochodami, aby nie dać się rozdzielić poprzez wjechanie w kolumnę innego pojazdu. Dlatego istotną kwestią jest łączność pomiędzy kierowcami, która bardzo ułatwia płynną i bezpieczną jazdę3.

Bardzo ważną kwestią jest jazda ochronna. Wyróżniamy jej trzy rodzaje4:

1. Prewencyjna - jest to bezpieczne prowadzenie pojazdu w warunkach normalnych, w których nie występuje zagrożenie.

2. Taktyczna - jazda tego typu polega na wykonywaniu wszelkich manewrów niezbędnych do bezpiecznego przejazdu i ewakuacji VIP-a. To dzięki umiejętnościom kierowcy przeżył zamach na swoje życie prezydent Francji Charles de Gaulle w dniu 22 sierpnia 1962 roku. W limuzynę wiozącą prezydenta zamachowcy wystrzelili w sumie ponad 100 pocisków. W samochód trafiło dwanaście kul, przebijając m.in. opony. Kierowca zdołał jednak odjechać z miejsca zamachu. Prezydent wyszedł z opresji bez szwanku5.

3. Obronna - samochód zostaje wykorzystany jako broń. Jazda tego typu jest ostatecznością, w przypadku gdy zawiodą próby podjęte podczas jazdy taktycznej. Można tu wyróżnić taranowanie blokady, zaatakowanie pojazdu wyprzedzającego itd.

Sekcja ochrony składa się z czterech podsekcji: antybombowej, antypodsłuchowej, antyobserwacyjnej i antysnajperskiej. Każda z nich składa się z co najmniej trzech ludzi (za wyjątkiem sekcji antysnajperskiej, w skład której wchodzi snajper i dowódca - obserwator). Sekcja ochrony rozpoczyna swoją działalność przed przyjazdem VIP-a, natomiast w czasie wizyty przez cały czas kontroluje strefy swoich wcześniejszych działań6.

Podsekcja antybombowa sprawdza wszystkie pomieszczenia, w których ma przebywać VIP i, jeżeli to możliwe, zabezpiecza je, zamykając lub zostawiając strażnika. Przez cały czas wizyty wyprzedza jakby o krok VIP-a, sprawdzając teren, po którym będzie się on poruszał. Podczas przeszukiwania należy zwrócić uwagę na wszystkie przedmioty, których wygląd zewnętrzny odbiega od normalnego (np. przedmioty są połączone taśmą klejącą) lub przeznaczenie jest trudne do określenia, ponieważ nigdy nie znajdowały się w danym miejscu. Przeszukiwanie powinno być wykonywane w zespołach, co najmniej dwuosobowych. Członkowie zespołu rozpoczynają pracę od drzwi poszczególnych pomieszczeń. Kontrola jest realizowana na trzech płaszczyznach7:

- płaszczyzna A - poziom podłogi, przypodłogowa część ścian (do 1/3 wysokości), niskie szafki;

- płaszczyzna B - pozostała część ścian, meble, urządzenia itp. (od 1/3 wysokości ścian do sufitu);

- płaszczyzna C - sufit, punkty świetlne, karnisze, sufity podwieszane (doskonałe miejsce na podłożenie ładunku wybuchowego).

Po zakończeniu przeszukiwania należy sporządzić protokół, który z jednej strony jest podpisywany przez dowódcę podsekcji antybombowej, z drugiej - przez administratora lub użytkownika obiektu. Jeżeli przeszukiwane pomieszczenie jest szczególnie ważne (np. ma się w nim odbyć konferencja prasowa VIP-a), należy je zamknąć, zaplombować oraz pozostawić przy nim jednego z pracowników ochrony.

W przypadku znalezienia podejrzanego przedmiotu należy:

- powiadomić szefa ochrony, który powinien natychmiast wstrzymać wizytę VIP-a;

- nie dotykając niczego, oznaczyć miejsce i powiadomić - za pośrednictwem administratora obiektu - policję;

- usunąć z obiektu osoby postronne.

Podsekcja antypodsłuchowa działa jakby równolegle z antybombową, przeszukując pomieszczenia, sprawdzając telefony, zabezpieczając miejsca, w których można ewentualnie zamontować podsłuch lub np. kamerę. Dodatkowo zabezpiecza, np. przed mikrofonami kierunkowymi, okna i tereny otwarte oraz kontroluje ludzi pod kątem wnoszenia mikrofonów, dyktafonów i innych urządzeń podsłuchowo-rejestrujących.

Podsekcja antyobserwacyjna może się posiłkować pracownikami miejscowych agencji ochrony oraz funkcjonariuszami policji. Jej zadaniem jest prowadzenie działań, mających na celu wyłapanie osób, które w jakikolwiek sposób zachowują się podejrzanie, obserwują VIP-a, okna, samochody. Czynności zmierzające do wykrycia obserwacji muszą być ciągłe, powinny obejmować wszystkie strefy wokół ochranianej osoby. Sektory działań kontrobserwacyjnych muszą się zazębiać, nie mogą pozostawiać „martwych pól". Wszelkie przeszkody utrudniające działania podsekcji antyobserwacyjnej muszą być usunięte. Pracownicy ochrony osobistej nie powinni wyróżniać się z tłumu, powinni działać dyskretnie. Bardzo ważną kwestią jest dobra łączność i natychmiastowe przekazywanie informacji szefowi ochrony.

Podsekcja antysnajperska rozstawia swoich ludzi w przypadku, kiedy VIP przebywa w miejscach szczególnie zagrożonych. Należą do nich place, duże sale, tereny otwarte, nieosłonięte. Członkowie tej podsekcji kontrolują sytuację z góry (najczęściej są rozmieszczeni na dachach budynków). Działając z pewnej odległości oraz dysponując odpowiednim sprzętem, mogą wyłapać i ewentualnie samodzielnie zlikwidować zamachowca. Do ich obowiązków należy również kontrola okien i otworów we wszystkich budynkach, dachach lub wieżach.

1)       J. Cichalewski: Zawód ochroniarz - podział, MMS „Komandos", nr 9/1995, s. 42.

2)       J. Cichalewski, Eskorta, OMZ „Ochroniarz" nr 2/1996, s. 5.

3)       J. Cichalewski: Wioząc VIP-a, MMM „Komandos", nr 8/1996, s. 66-67.

4)       K. Chmielarz: Boduguard, Tarnów, 1999, s. 154.

5)       S.J. Spignesi: Na celowniku, Warszawa, 2004, s. 43.

6)       J. Cichalewski, Zawód ochroniarz - podział, MMS „Komandos", nr 9/1995

7)       R. Woźniak, Wykłady z przedmiotu: Terroryzm i Antyterroryzm, Wojskowa Akademia Techniczna, 2005.

Marcin Pyclik

Zabezpieczenia 1/2007 

 

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów bez zgody redakcji zabronione / Zasady użytkowania strony