Aktywne czujki podczerwieni, nazywane torami lub barierami podczerwieni, są nadal – pomimo postępu technologicznego – najczęściej wykorzystywanymi urządzeniami do ochrony obwodowej. Są stosunkowo łatwe w obsłudze, mechanizm ich działania nie jest skomplikowany, mają przystępną cenę, więc zyskały uznanie wielu instalatorów i użytkowników.
Firma OPTEX jest liderem w produkcji urządzeń ochrony zewnętrznej, w tym aktywnych czujek podczerwieni. Oferuje wiele produktów, m.in. urządzenia ochrony obwodowej, od najprostszych detektorów krótkiego zasięgu do stosowania jako pojedyncze czujki do bardziej zaawansowanych, umożliwiających tworzenie skomplikowanych aplikacji składających się z wielu detektorów. Największym uznaniem zarówno instalatorów, jak i użytkowników cieszą się m.in. bariery AX-350MKII i AX-650MKII. Te sprzedawane na całym świecie detektory doczekały się następców, nowych czujek AX-350TF i AX-650TF o zasięgu, odpowiednio, 150 i 200 m. Ponieważ klienci zaakceptowali rozwiązania zastosowane w poprzedzających modelach, postanowiono, że kolejny będzie jak najbardziej zbliżony do poprzednika. Obie wersje mają te same obudowy, w ten sam sposób rozmieszczono zaciski czy przełączniki zadające parametry pracy, tak samo regulowany jest układ optyczny. Właściwie, poza tym, że zrezygnowano ze wskaźnika dostrojenia bariery w nadajniku, innych zmian nie widać, ponieważ dotyczą głównie układów sterujących. Instalatorzy mogą montować nowe produkty bez czasochłonnych szkoleń. Nie dochodzi też do kosztownych pomyłek podczas pierwszych instalacji nowego modelu urządzenia.
Modernizacja układów sterujących polegała na zastosowaniu nowoczesnych materiałów i układów o wyższej skali integracji, co w sposób istotny ograniczyło liczbę komponentów. Poza tym zastosowano elementy o znacznie lepszych parametrach pracy w szerokim zakresie temperatur itp. Nowe modele czujek charakteryzują się znacznie bardziej stabilną pracą, zwłaszcza w zmiennych warunkach otoczenia, oraz mniejszym o 20 procent zużyciem energii.
Zastosowane technologie
Tak jak poprzedniczka, nowa bariera ma wiele rozwiązań technicznych umożliwiających stabilną i długoletnią pracę urządzenia niezależnie od miejsca instalacji. Dzięki układowi automatycznej regulacji wzmocnienia (ARW) odbiornik dostosowuje parametry pracy do zmian natężenia docierającej do niego wiązki podczerwieni, zmieniającego się w zależności od warunków otoczenia. Po stronie analizatora otrzymujemy zatem zawsze ten sam poziom sygnału, co znacznie ogranicza wpływ zmiennych warunków propagacji promieniowania podczerwonego na właściwą detekcję intruza – czyli w wypadku barier podczerwieni na czas przerwania wiązek, wymagany, aby powstał alarm.
Zastosowanie ARW umożliwia pośrednią ocenę warunków pracy detektora. W przypadku stopniowo pogarszającej się pogody (np. powstającej mgły) zaobserwowany powolny spadek natężenia odbieranej wiązki, powodujący wzrost wzmocnienia, zostaje zinterpretowany jako zakłócenie środowiskowe i w chwili, kiedy detektor nie może już zapewnić skutecznej detekcji, aktywowane jest wyjście (DQ), sygnalizujące zbyt niski poziom sygnału. Można je wykorzystać do bramkowania sygnału alarmu w celu uniknięcia fałszywych pobudzeń systemu alarmowego lub lokalnej sygnalizacji, że ochrona obwodowa jest wyłączona. Taka informacja w obiektach posiadających ochronę fizyczną może spowodować podjęcie odpowiednich działań przez pracowników ochrony.
Wszystkie bariery firmy OPTEX charakteryzują się wysoką odpornością na zakłócenia powstałe w wyniku wyładowań atmosferycznych (do 15 kV) oraz wyjątkową stabilnością pracy w zróżnicowanych warunkach. Bariery podczerwieni serii AX mogą poprawnie pracować nawet przy 99-procentowym tłumieniu wiązki z nadajnika. Wykorzystanie tych parametrów jest uzależnione od dokładności wzajemnego pozycjonowania głowic nadajnika i odbiornika. Tu również bariery OPTEX są bezkonkurencyjne. Sposób pozycjonowania głowic pozwala na regulację wstępną przy zastosowaniu wizjerów, a następnie – przy wykorzystaniu wskaźnika diodowego lub multimetru – umożliwia bardzo dokładne ustawienie położenia nadajników i odbiorników. Głowice detektorów są starannie wykonane z wysokiej jakości tworzyw sztucznych oraz elementów metalowych. Bardzo długo zachowują ustawione precyzyjnie położenie. Dzięki temu nie wymagają częstych wizyt serwisowych i ponownego pozycjonowania głowic.
W barierach AX-350TF i AX-650TF można wybrać cztery częstotliwości modulacji wiązek podczerwieni. Zastosowanie różnych częstotliwości modulacji umożliwia tworzenie skomplikowanych konfiguracji detektorów do realizacji najbardziej nawet wyszukanych aplikacji ochrony obwodowej. Dostępna liczba kanałów wystarcza, żeby można było łączyć do czterech detektorów pionowo w jeden moduł ochrony lub do dwóch detektorów pionowo – w szeregowo ustawionych modułach, właściwie bez ograniczeń ich łącznej długości. Prawidłowy dobór kanałów w poszczególnych urządzeniach eliminuje ich wzajemne zakłócanie się bez konieczności wykonywania skomplikowanego okablowania synchronizującego.
Interesującym dodatkiem jest wejście alarmowe po stronie nadajnika. Możemy do niego podłączyć dowolny czujnik alarmowy o stykach normalnie zamkniętych. Rozwarcie styków spowoduje wyłączenie wiązek nadajnika i, w rezultacie, aktywację wyjścia alarmowego odbiornika. Można to wykorzystać np. do zainstalowania dodatkowych pasywnych czujek podczerwieni lub czujek mikrofalowych, które będą uzupełniały system ochrony obwodowej. Nie musimy wówczas wykonywać dodatkowego okablowania. Jest to niezmiernie istotne w instalacjach już istniejących lub kiedy okablowanie dodatkowych czujników jest niemożliwe.
Bariery AX-350/650TF można stosować również w obudowach kolumnowych. Firma OPTEX ma w ofercie zestawy obudów kolumnowych dwustronnych stojących oraz jednostronnych do montażu na ścianie. Dostępne są również typowe akcesoria do obudów kolumnowych, czyli: termostaty, grzałki, wentylatory oraz pokrywy wyposażone w dodatkowe styki sabotażowe, pozwalające wykryć próbę przeskoczenia przez kolumnę.
Podsumowanie
Nowe bariery AX-350TF (150 m) i AX-650TF (200 m), w niczym nie ustępując poprzednikom, w wielu aspektach są od nich lepsze. Znane i doceniane cechy użytkowe zostały uzupełnione o niższe zużycie energii oraz potencjalnie wydłużoną żywotność urządzeń w wyniku mniejszej liczby zastosowanych komponentów. Wraz z zestawem obudów kolumnowych i ich akcesoriów tworzą kompletne rozwiązanie do realizacji najbardziej nawet skomplikowanych systemów ochrony obwodowej.
Wszystkie opisane w niniejszym artykule urządzenia są do nabycia w przedstawicielstwach firmy AAT-T, która jest autoryzowanym dystrybutorem firmy OPTEX w Polsce.
Jarosław Gibas
Optex Security
Zabezpieczenia 3/2007