Pożary stanowią jedno z często występujących zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi. Przyczyn niekontrolowanego spalania może być wiele. Zaliczyć można do nich zarówno spięcia elektryczne, nieprzewidziane i nagłe awarie, jak również czynniki ludzkie, tj. umyślne lub niezamierzone zaprószenie ognia. W każdym jednak przypadku do rozprzestrzeniania się ognia w wyniku reakcji łańcuchowych zawsze niezbędne są materiał palny, utleniacz i ciepło. Nie wszystkie występujące pożary można ugasić w jednakowy sposób. O skuteczności gaszenia decyduje przede wszystkim dobór odpowiedniego środka gaśniczego. W tym celu rozróżnia się odpowiednie grupy materiałów palnych, co umożliwia określenie i dobór najbardziej efektywnego środka gaśniczego. Podział materiałów palnych uwzględnia grupy ciał stałych, cieczy i substancji topiących się pod wpływem działania wysokiej temperatury, gazy palne, metale i tłuszcze. Nie mniej istotna jest także wielkość pożaru i rozległość obszaru objętego działaniem ognia, a także faza rozwoju pożaru. Metody walki z ogniem są ulepszane od lat. Zniszczenia powstające na skutek jego działania niezmiennie, od wieków motywują ekspertów w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej do ciągłego udoskonalania oferowanych rozwiązań. Wieloletnie badania i doświadczenia laboratoryjne sprawiły, że aktualnie dostępny asortyment specjalistycznych systemów gaszenia umożliwia odpowiedni dobór środków gaśniczych w zależności od występującej formy pożaru i rodzaju obiektu objętego pożarem. Spośród systemów gaszenia należy wyróżnić m.in. rozwiązania wodne (np. instalacje tryskaczowe i zraszaczowe, systemy mgły wodnej), systemy pianowe oraz gazowe (wykorzystujące jako środek gaśniczy np. dwutlenek węgla, mieszaniny gazów obojętnych czy gazy chemiczne). Tematyka aktualnie dostępnych na rynku rozwiązań z zakresu ochrony przeciwpożarowej jest dość obszerna i nie sposób poświęcić jej wystarczającej uwagi w poniższym artykule. W związku z tym w niniejszym tekście przybliżamy najważniejsze zagadnienia dotyczące systemów gaszenia wodą oraz dwutlenkiem węgla. Instalacje, w których środkami gaśniczymi są inne gazy obojętne lub ich mieszaniny oraz gazy chemiczne, zostaną omówione na łamach kolejnego wydania.
Rozwój systemów tryskaczowych
Woda jako środek gaśniczy jest znana i wykorzystywana od tysięcy lat. Z kronik czy filmów historycznych z pewnością znane są sytuacje, w których podczas wystąpienia pożaru ludzie tworzyli „łańcuchy” i z rąk do rąk podawali sobie wiaderka i cebrzyki z wodą po to, aby ostatni w szeregu wylali ją na źródło ognia w celu uniknięcia rozprzestrzeniania się płomieni i ograniczenia powodowanych przez nie strat.
W ciasno zabudowanych miastach i niektórych zbudowanych na wzór miast wioskach pożary wybuchały często, a palna i gęsta zabudowa sprzyjała rozprzestrzenianiu się ognia.
Od momentu, kiedy w miastach zaczął rozwijać się przemysł, wystąpienie pożaru nierozłącznie wiązało się z ryzykiem ogromnych strat. Wówczas za niezwykle istotne dla ochrony życia, zdrowia i dóbr uznano opracowanie systemów, jakie umożliwiłyby znacznie szybszą reakcję i szybsze dostarczenie wody do miejsca wystąpienia pożaru niż w przypadku łańcucha ludzi podających sobie pojemniki napełnione wodą z rąk do rąk. Tak zrodziły się instalacje tryskaczowe.
Historia instalacji tryskaczowych sięga XIX stulecia. Z początku stosowano rury z nawierconymi wzdłuż nich otworami. W przypadku pożaru do „systemu” takich rur podłączano zewnętrzne źródło wody. Woda docierała rurami do miejsca pożaru znacznie szybciej oraz, co nie mniej istotne, po raz pierwszy w sposób ciągły. Gdy jednak pożar wybuchał podczas nieobecności użytkowników, wartość takiego systemu była niewielka (nie było nikogo, kto mógł zapewnić źródło wody). Ponadto rury ulegały korozji, a otworki często się zatykały.
Pomysł zastosowania termoczułego urządzenia zraszającego powstał około 1860 roku, ale dopiero w roku 1875 Henry Parmelee stworzył pierwszy tryskacz.
Dzisiaj łatwo dostępny i ekonomiczny środek gaśniczy, jakim jest woda, wykorzystywany jest w nowoczesnych obiektach, takich jak np. galerie handlowe, budynki biurowe i mieszkalne, magazyny i centra logistyczne czy też zakłady przemysłowe, w których niezwykle istotne jest ograniczenie procesu gaszenia jedynie do strefy wystąpienia pożaru.
Rodzaje systemów tryskaczowych
Instalacje tryskaczowe umożliwiają stłumienie pożaru w pierwszej fazie jego wystąpienia.
Są to urządzenia na stałe zainstalowane w obiekcie, wyposażone w zapas środka gaśniczego oraz układ jego przechowywania, podawania i rozprowadzania. Dzięki zainstalowaniu tego typu rozwiązań właściciele i zarządcy budynków mogą być pewni, że w przypadku wystąpienia pożaru płomienie i wysoka temperatura nie będą stanowić zagrożenia poprzez rozprzestrzenianie się do innych stref i pomieszczeń w obiekcie. System umożliwia ograniczenie procesu gaszenia jedynie do strefy wykrycia ognia.
System mokry
System mokry jest najmniej skomplikowanym w zakresie projektowania, instalacji i utrzymania w gotowości systemem tryskaczowym. Przewody instalacji są stale wypełnione wodą pod odpowiednim ciśnieniem. W przypadku pożaru i podniesienia się temperatury otoczenia powyżej temperatury aktywacji tryskaczy element termoczuły tryskacza powoduje jego otwarcie i wypływ wody. Zastosowanie systemów mokrych może być wykluczone tylko przez określoną temperaturę powietrza w pomieszczeniach, w których takie systemy są instalowane – wartością graniczną jest temperatura +4°C.
Fot. 1. Zadziałanie tryskacza
System suchy
System suchy należy stosować tylko wtedy, gdy istnieje prawdopodobieństwo, że temperatura powietrza w miejscu zainstalowania systemu może być niższa niż +4°C. W systemie suchym przewody nad zaworem alarmowym są stale wypełnione sprężonym powietrzem. Konstrukcja suchego zaworu alarmowego umożliwia utrzymywanie dużo niższego ciśnienia powietrza nad zaworem w porównaniu do ciśnienia wody pod nim. W przypadku pożaru w początkowej fazie, po otwarciu tryskaczy, następuje wypływ tylko sprężonego powietrza. Powoduje to spadek ciśnienia powietrza w przewodach. Po osiągnięciu pewnej wartości następuje otwarcie suchego zaworu alarmowego, napełnienie systemu wodą i wypływ wody z otwartych tryskaczy.
Systemy suche można uznać za bardziej skomplikowane niż opisane powyżej systemy mokre. Ponadto wymagają one źródła sprężonego powietrza. Ponieważ wypływ wody następuje z opóźnieniem, systemy suche podlegają ograniczeniom projektowym, takim jak np. dopuszczalna pojemność instalacji, wymóg stosowania przyspieszaczy czy większa liczba działających tryskaczy w porównaniu do systemu mokrego.
Systemy suche stosuje się najczęściej na rampach załadunkowych i rozładunkowych.
Zarówno system mokry, jak i system suchy jest rozwiązaniem całkowicie automatycznym i autonomicznym. Oznacza to, że do ich działania nie jest wymagana oddzielna instalacja wykrywająca pożar.
System z preaktywacją
Podobny do systemu suchego jest system z preaktywacją, w którym przewody także wypełnione są sprężonym powietrzem, chociaż o niższym ciśnieniu, gdyż zawór w tym systemie utrzymywany jest w pozycji zamkniętej nie dzięki ciśnieniu sprężonego powietrza w przewodach, lecz poprzez specjalnie zaprojektowany system rur. Częścią składową tego systemu (oprócz przewodów i tryskaczy) jest także system detekcji pożaru. Zadziałanie systemu detekcji powoduje otwarcie zaworu i wypełnienie przewodów wodą. Wypływ wody z tryskaczy w wyniku pożaru ma miejsce dopiero na skutek podniesienia się temperatury otoczenia powyżej temperatury aktywacji tryskaczy.
Rozróżnia się dwa podstawowe systemy z preaktywacją, tzn. pojedynczy i podwójny. System podwójny charakteryzuje się większym stopniem zabezpieczenia przed przypadkowym, niepożądanym wypływem wody z tryskaczy. Otwarcie zaworu w tym systemie następuje dopiero w przypadku zaistnienia dwóch zdarzeń, tzn. aktywacji systemu detekcji i spadku ciśnienia powietrza w przewodach w wyniku aktywacji tryskaczy.
Ze względu na swoje właściwości systemy z preaktywacją znajdują zastosowanie w takich obiektach, jak serwerownie, pomieszczenia telekomunikacyjne, muzea i inne miejsca, w których oprócz funkcji gaszeniowej istotne jest zabezpieczenie przed przypadkowym zalaniem.
System zalewowy
Systemy zalewowe umożliwiają dostarczenie znacznej ilości wody do chronionego obszaru w relatywnie krótkim czasie. Systemy te znajdują zastosowanie głównie w gaszeniu szybko rozprzestrzeniających się pożarów. Tryskacze w tych systemach nie są zamykane elementami termoczułymi i są nazywane tzw. tryskaczami otwartymi. Zawór zalewowy otwierany jest przez uzupełniający system detekcji pożaru.
Systemy zalewowe znajdują zastosowanie przede wszystkim w miejscach o bardzo wysokim nagromadzeniu substancji palnych.
System z dodatkiem środka przeciwzamrożeniowego
System z dodatkiem środka przeciwzamrożeniowego jest mokrym systemem tryskaczowym, w którym część przewodów zamontowanych w miejscach zagrożonych zamarzaniem wypełniona jest środkiem przeciwzamrożeniowym. Stosowanie tych systemów ogranicza się do niewielkich obszarów, takich jak np. rampy załadowcze.
Zadanie systemów tryskaczowych
Najogólniej rzecz ujmując, głównym zadaniem systemów tryskaczowych jest umożliwienie osiągnięcia kontroli nad pożarem, tzn. ograniczanie jego rozprzestrzeniania się. Kontrola nad pożarem polega na zmniejszaniu ilości powstałego ciepła, zraszaniu znajdujących się w pobliżu miejsc oraz ograniczaniu temperatury gazów podstropowych w celu ochrony konstrukcji obiektu.
W przypadku niektórych tryskaczy oprócz funkcji kontroli niezwykle ważna jest funkcja gaszenia. Przykładem takich tryskaczy są specjalnie zaprojektowane tryskacze magazynowe.
System zraszaczowy
Najważniejszą różnicą pomiędzy systemem zraszaczowym a systemem tryskaczowym jest zapewnienie zraszania tylko określonego obszaru. Wypływ wody z dysz systemu zraszaczowego różni się od wypływu wody z tryskaczy. Strumień wody z dysz kierowany jest bezpośrednio na chronioną powierzchnię. Musi on być jednocześnie na tyle silny, aby skompensować oddziaływanie wiatru.
Systemy zraszaczowe są w większości przypadków systemami typu zalewowego. Dysze nie są wyposażone w element termoczuły. Do prawidłowego działania takich systemów potrzebny jest dodatkowy system detekcji. Może być to system typu elektrycznego (np. czujki), pneumatycznego (sieć przewodów wypełniona sprężonym powietrzem z tryskaczami pilotowymi) lub hydraulicznego (sieć przewodów wypełniona wodą z tryskaczami pilotowymi).
Fot. 2. Rozpylanie mgły wodnej
Systemy zraszaczowe pełnią następujące funkcje: gaszenia, kontrolowania rozprzestrzeniania się pożaru (czyli zabezpieczenia przed rozwijaniem się pożaru) i ochrony poprzez chłodzenie.
System mgły wodnej
Intensywny rozwój systemów mgły wodnej obserwowany jest od początku lat 90. ubiegłego wieku. Organizacje morskie o międzynarodowym zasięgu działania wprowadziły obligatoryjne stosowanie stałych, wodnych urządzeń gaśniczych na statkach pasażerskich. Spowodowało to poszukiwanie systemu o zaletach podobnych do tych, które ma system tryskaczowy, lecz wymagającego mniej wody i miejsca na instalację. Innym impulsem do działania były poszukiwania zamiennika substancji gaśniczych wykorzystujących halon, którego zastosowanie nie powodowałoby dodatkowych strat wynikających z zalania wodą. Wynikiem tych poszukiwań jest system mgły wodnej, który charakteryzuje się bardzo małym rozmiarem kropel wody, niskim zapotrzebowaniem na wodę i redukcją dopływu tlenu do spalania.
Na razie o zastosowaniu systemu mgły wodnej nie decydują regulacje, lecz praktyka polegająca na przeprowadzeniu badań i testów potwierdzających przydatność danego systemu mgły wodnej do gaszenia danej przestrzeni.
Systemy mgły wodnej znajdują zastosowanie w gaszeniu maszynowni, pomieszczeń elektrycznych i tuneli kablowych, a także w ochronie obiektów zabytkowych, a szczególnie obszarów, w których zastosowanie zwykłych systemów tryskaczowych mogłoby spowodować nieodwracalne straty.
Systemy pianowe
W obiektach, w których woda jako środek gaśniczy jest rozwiązaniem niewystarczająco skutecznym, stosuje się domieszki środków pianotwórczych. Umożliwia to skuteczne gaszenie substancji stałych i ciekłych.
Piana gaśnicza jest mieszaniną pęcherzyków powietrza wytworzoną z roztworu wody ze środkiem pianotwórczym i powietrza lub gazu obojętnego (w szczególnych zastosowaniach). Ponieważ piana jest lżejsza niż roztwór, z którego została wytworzona, unosi się nad palnymi cieczami, tworząc warstwę odcinającą dopływ tlenu, chłodzącą, uniemożliwiającą parowanie cieczy palnej.
Fot. 3. Gaszenie pianą zbiornika paliwa ciężkiego (mazutu)
Z uwagi na stopień spieniania, czyli stosunek objętości piany do objętości roztworu wody ze środkiem pianotwórczym, pianę gaśniczą dzieli się na trzy grupy:
- pianę ciężką o stopniu spienienia poniżej 20:1,
- pianę średnią o stopniu spienienia powyżej 20:1 i poniżej 200:1,
- pianę lekką o stopniu spienienia powyżej 200:1.
Innym kryterium podziału pian gaśniczych jest ich skuteczność gaszenia palnych cieczy węglowodorowych, polarnych lub obu tych rodzajów jednocześnie. Piana ciężka znajduje zastosowanie w gaszeniu cieczy palnych zgromadzonych w zbiornikach lub rozlanych po powierzchni. Rozprowadzona na powierzchni cieczy palnej piana, w zależności od grubości jej warstwy i stabilności, uniemożliwia przedostawanie się palnych oparów.
Nie do przecenienia jest rola piany gaśniczej w miejscach tankowania lub obsługi samolotów.
Innym przykładem zastosowania mogą być magazyny cieczy palnych, chronione za pomocą systemów tryskaczy wodno-pianowych.
Piany są używane także do wypełniania zamkniętych przestrzeni, w których utrudnione lub wręcz niemożliwe jest gaszenie ręczne przez jednostki straży pożarnej. Piana uniemożliwia konwekcję cieplną, blokuje dopływ powietrza do strefy spalania, a zawarta w niej woda gwarantuje efekt chłodzący.
Fot. 4. Gaszenie pianą w hali
Samoczynne gazowe instalacje gaśnicze, umożliwiające wykrycie i sygnalizację pożaru oraz rozpoczęcie akcji gaśniczej w chronionych strefach, stosowane są przede wszystkim w obiektach, w których ciągłość pracy urządzeń i ich wartość materialna są niezwykle istotne. Uniwersalnym i skutecznym środkiem gaśniczym, stosowanym przede wszystkim w przemyśle, jest dwutlenek węgla.
Dwutlenek węgla jako środek gaśniczy
Dwutlenek węgla (CO2) jest gazem bezbarwnym, bezwonnym i nieprzewodzącym elektrycznie.
W warunkach normalnych (temperatura otoczenia około 20°C, ciśnienie atmosferyczne rzędu 1000 hPa) jego gęstość jest w przybliżeniu półtorakrotnie większa niż gęstość powietrza atmosferycznego.
Ta gęstość jest np. przyczyną znanego zjawiska występującego w Psiej Grocie w pobliżu Neapolu we Włoszech – człowiek wchodzący do tej groty nie odczuwa żadnych skutków negatywnych, natomiast towarzyszący mu pies, którego nos znajduje się na wysokości kilkudziesięciu centymetrów nad poziomem gruntu, po kilkudziesięciu sekundach ginie, bowiem na dnie zalega warstwa cięższego od powietrza dwutlenku węgla.
Fot. 5. Bateria butli CO2
Jako gaz niepalny, powstający w przyrodzie naturalnie, w wyniku procesów utleniania węgla, dwutlenek węgla jest chętnie stosowany do celów gaśniczych. Jego dodatkową zaletą jest duża odporność na wysoką temperaturę (rozkłada się w temperaturach powyżej 1000°C). Trwałość cząsteczek (czas „życia”) CO2 w atmosferze określa się na 50–200 lat.
W normalnych warunkach dwutlenek węgla jest w stanie gazowym (ok. 0,2% w atmosferze). Do celów gaśniczych używa się go w stanie skroplonym, najczęściej w butlach pod ciśnieniem (3,0–7,0 MPa, w zależności od temperatury otoczenia). Temperatura krytyczna CO2 to 31°C. Powyżej tej temperatury nie daje się skroplić, występuje w podwyższonym ciśnieniu. Butle z dwutlenkiem węgla należy zatem chronić przed nagrzaniem do wyższej temperatury, gdyż w przeciwnym wypadku mogą się one rozładować, uruchamiając zawór bezpieczeństwa.
Emisja CO2 jest coraz częściej dyskutowana w związku z tzw. efektem cieplarnianym. Dla celów gaśniczych nie produkuje się dodatkowych ilości CO2, lecz uzyskuje się go jako produkt uboczny z procesów technologicznych lub ze źródeł naturalnych. Urządzenia gaśnicze przyczyniają się do zmniejszenia emisji CO2 poprzez ograniczenie powstawania CO2 i innych gazów szkodliwych dla środowiska podczas pożarów. Tym samym nie ma powodów do zabraniania stosowania CO2 jako środka gaśniczego ze względu na ochronę środowiska naturalnego, wręcz przeciwnie – zwalczanie pożarów przy pomocy CO2 służy ochronie środowiska.
Dwutlenek węgla gasi pożar poprzez zmniejszenie zawartości tlenu w powietrzu do ilości, przy której tlen nie podtrzymuje procesu spalania, a także przez absorpcję ciepła ze środowiska pożaru (efekt chłodzący).
Fot. 6. Gaszenie CO2
Fot. 7. Gaszenie CO2
Walory CO2
- Skierowany na źródło ognia CO2 wytwarza dosyć szczelną „poduszkę” gazową, która utrudnia dostęp powietrza do płonącego materiału. Z tego względu jest chętnie wykorzystywany do gaszenia punktowego – np. maszyn, w których medium technologiczne jest zagrożone pożarem (np. maszyn do obróbki elektroerozyjnej, maszyn drukarskich i in.).
- W wypełnionym dwutlenkiem węgla pomieszczeniu zamkniętym znacznie spada zawartość tlenu.
- Wyrzucony pod ciśnieniem z gaśnicy, agregatu lub prądownicy strumień CO2 działa na ogień tłumiąco.
- Część skierowanego na płonący materiał dwutlenku węgla osadza się na materiale w postaci suchego śniegu i powoduje odizolowanie palącej się powierzchni od tlenu.
- Ze względu na niską temperaturę uzyskiwaną w chwili wylotu z butli CO2 ochładza miejsce pożaru.
- Dwutlenek węgla nie przejawia właściwości niszczących, dlatego nadaje się do gaszenia materiałów i przedmiotów o dużej wartości materialnej, dokumentacyjnej, technicznej czy kulturowej. Pożar często powoduje powstawanie ognisk żarzenia w tego typu przedmiotach. Dwutlenek węgla ułatwia ich wygaszenie dzięki tworzeniu otuliny. Przy gaszeniu takich pożarów należy pamiętać o sukcesywnym podawaniu CO2 do miejsca pożaru oraz uniemożliwieniu tworzenia się przeciwprądów powietrznych.
- CO2 jest idealny do gaszenia cieczy i ciał stałych przechodzących w stan ciekły, np. benzyny, ropy naftowej i jej pochodnych, a także gazów (oprócz przypadków, w których po ugaszeniu uchodzące gazy mogą tworzyć atmosferę wybuchową).
- Nadaje się również do gaszenia urządzeń elektrycznych pod napięciem.
Dwutlenku węgla nie stosuje się do gaszenia:
- materiałów, które w swej cząsteczkowej budowie zawierają tlen umożliwiający podtrzymywanie procesu palenia;
- metali, takich jak sód, potas, aluminium, magnez, wapń, tytan, cyrkon (ze względu na bardzo wysokie temperatury pożaru możliwy jest rozkład dwutlenku węgla);
- węgla, koksu lub siarki (może wywoływać nieprzewidziane reakcje);
- cyjanków (efektem może być wydzielanie się silnie trującego cyjanowodoru);
- płonącej odzieży na człowieku (odmrożenia, toksyczne działanie).
Zasady użycia CO2
- podczas gaszenia materiału stałego należy podejść blisko ogniska pożaru i ułożyć warstwę zestalonego gazu wokół niego;
- przed wypełnianiem wnętrza pomieszczeń dwutlenkiem węgla należy ewakuować wszystkich ludzi i uszczelnić otwory;
- należy zachować odległość dyszy gaśniczej od urządzeń elektrycznych pod napięciem;
- należy zabezpieczyć dłonie rękawicami, a oczy okularami ochronnymi.
Toksyczne działanie dwutlenku węgla
Ostrożność w stosowaniu dwutlenku węgla jako środka gaśniczego wynika ze wspomnianego wcześniej działania toksycznego. W warunkach naturalnych dwutlenek węgla znajduje się w atmosferze w ilości ok. 0,2–0,5%. W takim stężeniu traktowany jest jako całkowicie nieszkodliwy. Nie wszyscy wiedzą, że dwutlenek węgla ma istotne znaczenie dla organizmu człowieka, ponieważ wpływa m.in. na poziom odczynu krwi i szybkość pracy serca. Gdy jego zawartość w powietrzu wynosi 2%, pobudza ośrodek oddechowy (dlatego zatrutym podaje się tlen z pięcioprocentową zawartością dwutlenku węgla). Wzrost stężenia dwutlenku węgla do 6% wywołuje lekką duszność, znużenie i osłabienie spostrzegawczości. Większe stężenie powoduje ból głowy, niepokój, pobudzenie ruchowe i drażliwość. Przy zawartości 10% duszność jest już znaczna, są omamy słuchowe i wzrokowe, narasta otępienie, a po kilku minutach następuje zamroczenie. Stężenie CO2 w zakresie od 10 do 20% powoduje, prócz zamroczenia i zaburzenia rytmu oddechowego, drgawki, a w końcu zgon w wyniku porażenia układu oddechowego. Nagłe i znaczne zwiększenie stężenia CO2 w powietrzu do ponad 30% powoduje śmierć na skutek porażenia naczyń krwionośnych mózgu i jego obrzęku.
Wymagane do skutecznego ugaszenia pożaru stężenia znacznie przekraczają 30%. Wyzwolenie wymaganej ilości gazu następuje w czasie około jednej minuty, dlatego gaz jest tak niebezpieczny dla ludzi przebywających w gaszonym pomieszczeniu.
Podczas gaszenia pomieszczeń, w których mogą przebywać ludzie, stosuje się przede wszystkim opóźnienie wyzwolenia gazu przy wcześniejszym uruchomieniu sygnalizacji ostrzegawczej. Wypływ CO2 następuje dopiero po upływie czasu wstępnego ostrzeżenia, umożliwiającego bezpieczne opuszczenie gaszonego obszaru. Opóźnienie może być realizowane elektrycznie lub pneumatycznie. Jednym z rozwiązań jest zastosowanie specjalnego układu opóźniającego, który kontroluje obwody sygnalizacji i w razie jakiejkolwiek awarii systemu ostrzegania lub centrali SUG uniemożliwia samoczynne wyzwolenie gazu.
Jak już wspomniano, stałe urządzenia gaśnicze na dwutlenek węgla mają zastosowanie przede wszystkim w przemyśle. Dzieje się tak dlatego, że jest to gazowy środek gaśniczy, który można wykorzystać do gaszenia lokalnego (miejscowego). Zastosowanie w takich przypadkach innych gazów, np. mieszaniny gazów obojętnych, kiedy to efekt gaśniczy uzyskuje się poprzez zmniejszenie zawartości tlenu w powietrzu w szczelnych (zamkniętych) przestrzeniach, nie jest możliwe. Dwutlenek węgla jest także najtańszym dostępnym gazowym środkiem gaśniczym. Niestety silne działanie toksyczne sprawia, że jest on wykorzystywany tylko tam, gdzie nie ma skutecznych rozwiązań alternatywnych.
Stanisław Banaszewski
Piotr Jędrzejewski
ADT Fire and Security
Zabezpieczenia 2/2010