Pobierz
najnowszy numer

Newsletter

Zapisz się do naszego Newslettera, aby otrzymywać informacje o nowościach z branży!

Jesteś tutaj

Jak działa system mgły wodnej? Przyjedź do Krakowa, aby się przekonać!

Printer Friendly and PDF

Pomysł, aby wykorzystać drobne krople do opanowania oraz ugaszenia pożaru, nie jest nowy. Już ponad 130 lat temu amerykańska firma F.E. Myers stworzyła pierwszy gadżet – system plecakowy do zwalczania małych pożarów lasu. Pomysł ten nie był jednak dalej rozwijany przez branżę ochrony przeciwpożarowej, być może ze względu na niegdysiejszy niedostatek wiedzy i wyobraźni, do czasu, kiedy około 30 lat temu, w drugiej połowie lat 80., w konsekwencji postanowień Protokołu Montrealskiego, zaczęto szukać alternatywnych systemów gaszenia. Inną przyczyną zmian był wybuch pożaru na promie pasażerskim Scandinavian Star 7 kwietnia 1990 roku. Od tego czasu wiele się zmieniło i dziś systemy mgły wodnej są w powszechnym użytku.

 

Fot. 1. Prezes IWMA, Ragnar Wighus, otwiera konferencję (fot. Jasmina Rahmanowic, IWMA)



Nadal jednak istnieje pewien niedostatek wiedzy, a także sceptycyzm dotyczący tego rodzaju ochrony przeciwpożarowej. Niemniej nawet nieprzekonani muszą przyznać, że są sytuacje, w których lepiej użyć mniejszej ilości wody. Ochrona centrów danych czy cennych obrazów jest dobrym przykładem, gdyż zniszczenia dokonane przez wodę mogłyby być gorsze w konsekwencjach niż pożar. Innym przykładem może być gaszenie pożarów wieżowców. Każdy rozumie, że pompowanie mniejszej ilości w wody w górę (na ostatnie piętro) jest łatwiejsze i kosztuje mniej. Ponadto nie ma czynnika strachu, który występuje np. w przypadku używania systemów gazowych. Mgła wodna może zostać użyta bez konieczności ewakuacji ludzi z pokoju czy budynku.

Przez ostanie 30 lat powstało wiele firm kierujących się przekonaniem, że systemy mgły wodnej to autonomiczne systemy ochrony przeciwpożarowej. Do swojej oferty dodało je wiele firm zajmujących się produkcją systemów tryskaczowych.

Jak działa mgła wodna? Pożar może powstać pod warunkiem współobecności materiału palnego, ciepła i tlenu. W odróżnieniu od tradycyjnych zraszaczy mgła wodna usuwa dwa spośród tych elementów – ciepło i tlen (tradycyjne systemy zraszające usuwają tylko ciepło). Uzyskuje się to przez natryskiwanie wody pod niskim, średnim lub wysokim ciśnieniem przez specjalnie zaprojektowane do tego celu dysze. Gdy ciśnienie w systemie wzrasta, zmniejsza się wielkość kropelek, zajmują one większą przestrzeń i tworzy się mgła. W konsekwencji system ten jest w stanie szybko obniżyć temperaturę i ograniczyć dostęp tlenu do płomieni. W ten sposób pożar traci energię. Schładzające działanie mgły wodnej zapobiega ponownemu wzniecaniu się ognia.

 

Fot. 2. Słuchacze 16. International Water Mist Conference (fot. Jasmina Rahmanowic, IWMA)

 

Niskociśnieniowe systemy wytwarzające mgłę wodną wytwarzają ciśnienie 12,5 bara, średniociśnieniowe – między 12,5 a 35 barów, a wysokociśnieniowy – dochodzące do 120 barów. Każdy z tych systemów ma swoje zastosowanie – niskociśnieniowy jest wykorzystywany do innych celów niż średnio- czy wysokociśnieniowy i na odwrót.

Ze względu na to, że do opanowania i ugaszenia pożaru potrzebna jest mniejsza ilość wody niż w przypadku tradycyjnego systemu zraszającego, zastosowanie systemu wytwarzającego mgłę wodną może być korzystnym pod względem kosztów sposobem ochrony przeciwpożarowej. Ponadto jest to system przyjazny dla środowiska, nie powiększa dziury ozonowej, nie przyczynia się do globalnego ocieplenia, nie prowadzi do zanieczyszczenia wody i jest niezawodny.

 

Fot. 3. Dyskusja panelowa na IWMC 2016 w Wiedniu (fot. Jasmina Rahmanowic, IWMA)

 

Obecnie system wytwarzający mgłę wodną jest też dobrze unormowany. Pierwszym organem, który stworzył dotyczącą go normę, było National Fire Protection Association, które w 1996 r. opublikowało NFPA 750 Standard for Water Mist Fire Protection Systems. Później pojawiły się inne normy i wytyczne dotyczące wykorzystania mgły wodnej, opracowane przez FM (FM 5560), VdS (wytyczna 3188) oraz Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN TS 14972).

Jak już wcześniej wspomniano, do upowszechnienia wykorzystania mgły wodnej w gaszeniu pożarów przyczyniły się dwa wydarzenia. Pierwszym z nich było wprowadzenie w życie Protokołu Montrealskiego w sprawie „substancji zmniejszających warstwę ozonową” pod koniec lat 80. XX wieku. Drugie to pożar na promie pasażerskim Scandinavian Star, który wydarzył się o poranku 7 kwietnia 1990 r. W tym pożarze zginęło 158 osób – prawie połowa wszystkich pasażerów.

 

Fot. 2. Słuchacze 16. International Water Mist Conference (fot. Jasmina Rahmanowic, IWMA)

 

Do czasu podpisania Protokołu Montrealskiego do gaszenia pożarów wykorzystywano halony – chemiczne środki na bazie bromu. Halony były skuteczne, wydajne, a systemy łatwe w instalacji. Ich stopniowe wycofywanie utorowało drogę dla systemów wykorzystujących mgłę wodną, które stały się ważnym przedmiotem badań i zaczęły być rozwijane.

W takich dziedzinach jak ochrona przeciwpożarowa często dopiero poważne incydenty doprowadzają do zmian. Katastrofa w dniu 7 kwietnia 1990 r. doprowadziła ostatecznie do zmiany narzucanych przez Międzynarodową Organizację Morską (ang. International Maritime Organisation – IMO) wymogów dotyczących bezpieczeństwa pożarowego i wytycznych dotyczących instalacji. Ponadto ulepszono procedury przeprowadzania testów pożarowych dla alternatywnych systemów zraszających.

W Szwecji już w latach 1975–1990 pracowano nad rozwojem wysokociśnieniowego systemu wykorzystującego mgłę wodną. Głównym celem była ochrona hoteli i kabin pasażerskich. Prowadzono również badania nad łatwopalnymi cieczami. Pożar Scandinavian Star przyczynił się do umożliwienia przedstawienia wyników tych prac 20 czerwca 1990 r. – zaledwie dwa miesiące po katastrofie.

Był to punkt wyjścia dla nowo powstałej szwedzkiej firmy UltraFog. Tylko sześć miesięcy później inna firma – Marioff z Finlandii – także zaczęła opracowywać wysokociśnieniowe systemy gaszenia mgłą wodną. Od tego czasu wielu poszło za ich przykładem, m.in. Fogtec w Niemczech, VID Fire-Kill w Danii oraz Telesto i SUPO Cerber w Polsce.

W 1998 roku powstała organizacja International Water Mist Association (IWMA). Jej celem było i nadal jest bycie platformą kontaktu dla przedsiębiorstw, organów badawczych, instytutów, firm ubezpieczeniowych, organów prawodawczych i innych stron zainteresowanych techniką gaszenia mgłą wodną.

 

Fot. 4. Prezes IWMA Ragnar Wighus i zwycięzca nagrody IWMA Daniel Martin (fot. Jasmina Rahmanowic, IWMA)

 

Organizacja promuje tę technikę. W jej imieniu przeprowadzono prace badawcze. Każdego roku odbywa się międzynarodowa konferencja (w 2017 r. odbędzie się w Rzymie – 25 i 26 października). IWMA organizuje również lokalne seminaria.

Następne spotkanie organizowane przez IWMA odbędzie się 15 listopada w Krakowie, w hotelu Galaxy. Program obejmie następujące zagadnienia: sposób działania systemu wykorzystującego mgłę wodną do gaszenia, normalizacja na poziomie europejskim i międzynarodowym, certyfikacja, instalacja i konserwacja. Prelegenci z Polski i innych krajów będą rozmawiać o wykorzystywaniu systemu mgły wodnej w praktyce. Seminarium będzie towarzyszyć wystawa, na której swoje produkty zaprezentują firmy z Polski i zagranicy. Wstęp będzie wolny dla delegatów. Zainteresowani mogą zarejestrować się od 30 czerwca 2017 r. za pośrednictwem strony internetowej IWMA.

Bettina McDowell, M.A.

International Water Mist Association
e-mail: McDowell@iwma.net
www.iwma.net

Tłumaczenie: Paweł Karczmarzyk

 

Zabezpieczenia 4/2017

Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstów bez zgody redakcji zabronione / Zasady użytkowania strony