Opracowany w kraju system mgły niskociśnieniowej FOG pozwala uzyskać bardzo wysoką skuteczność gaszenia przy stosunkowo małym zużyciu wody. Możliwe sposoby gaszenia to:
- szybkie schładzanie palącego się materiału i tym samym radykalne obniżenie temperatury,
- ograniczenie dostępu tlenu do źródła ognia,
- zmniejszenie ilości produktów spalania, a tym samym dymu,
- zmniejszenie promieniowania cieplnego i jego przenikania.
Fot. 1. Instalacja mgły wodnej w działaniu
Fot. 2. Instalacja mgły wodnej w działaniu
Niskociśnieniowa mgła wodna często jest uważana za mniej skuteczną w gaszeniu pożarów niż mgła wysokociśnieniowa. Niesłusznie, gdyż np. zużycie wody w obu systemach jest podobne. Oczywiście rozdrobnienie kropel w systemach wysokociśnieniowych jest większe (średnica kropel to ok. 50 mikrometrów, natomiast w mgle niskociśnieniowej wynosi od 50 do 300 mikrometrów). Technika gaszenia z wykorzystaniem mgły wysokociśnieniowej często bywa bardziej efektywna, szczególnie podczas kontrolowania pożarów zewnętrznych. Ciekawe wnioski można wyciągnąć z analizy wzoru na tzw. liczbę Webera. Liczba Webera (We) jest jedną z liczb podobieństwa. Wyraża ona stosunek sił inercjalnych do sił napięcia powierzchniowego, gdzie siła inercjalna może być wyrażona jako iloczyn masy i przyspieszenia. Ma to zasadnicze znaczenie, gdy analizujemy wnikanie większych kropel w obszar płomienia. Odparowanie takich kropel pochłania większą energię w temperaturze kilkuset stopni Celsjusza.
Fot. 3. Najnowsze dysze mgłowe niskociśnieniowe typu DMZ
Fot. 4. Niskociśnieniowe głowice mgłowe (głowice grzybkowe) zastosowane w miejscach o dużym zapyleniu
Fot. 5. Hydrant mgłowy niskociśnieniowy FOGANT. Pozytywnie przeszedł badania w CNBOP
Fot. 6. Przykład dyszy dwumediowej
Systemy gaśnicze wykorzystujące niskociśnieniową mgłę wodną FOG zostały zainstalowane w kilkudziesięciu obiektach na terenie Polski i w ciągu kilkunastu lat nie odnotowano poważniejszych awarii. System jest ciągle unowocześniany. Wykorzystując zastosowane w nim rozwiązania, opracowano kilka unikatowych urządzeń służących do zabezpieczania różnych obiektów. Do wspomnianych rozwiązań należą systemy MUG, AMUG, FOG ISKRA i hydrant mgłowy FOGANT. Opracowano również nowe dysze i niskociśnieniowe głowice mgłowe, które pozwalają w pełni zastąpić dotychczas stosowane inne systemy gaśnicze. Wszystkie urządzenia opracowane w firmie SUPO CERBER i stosowane w niskociśnieniowych mgłowych systemach gaśniczych mają stosowne certyfikaty CNBOP i są chronione patentami.
Rys. 1. Schemat systemu pompowego mgłowej instalacji gaśniczej FOG
Rys. 2. Przykładowy wykres mediany atomizacji niskociśnieniowej mgły wodnej
Systemy dwumediowe (hybrydowe)
Obiecującą techniką gaszenia mgłą wodną jest zastosowanie dysz dwumediowych, tzn. takich, którymi doprowadzane są dwa środki gaśnicze – woda i gaz (azot lub argon). Takie połączenie pozwala wyeliminować szereg niedogodności związanych z wielkością kropel nieprzekraczającą w tego typu systemie 20 mikrometrów, w związku z czym bezpośredni wpływ wody na powierzchnie chronione jest minimalny. Aktualnie są już na rynku prototypy takich urządzeń, w dalszym ciągu opracowywane są nowe dysze i sprawdzane jest oddziaływanie tak rozpylonej mgły na różne struktury materiałów.
Dysza dwumediowa jest w zasadzie rodzajem strumienicy działającej podobnie jak dysza Lavala, w której następuje znaczny wzrost prędkości przy przepływie gazu, aż do prędkości naddźwiękowej. Wprowadzenie dodatkowego wlotu w rejonie przewężenia powoduje wywołanie tzw. efektu Venturiego i wytworzenie podciśnienia zasysającego. W naszym przypadku średnice kropel wody mogą być mniejsze niż 10 mikrometrów i wyrzucane na zewnątrz na stosunkowo znaczne odległości. Wytworzony w ten sposób aerozol wodny (mgła wodna) działa podobnie jak gaz i penetruje całą przestrzeń objętą pożarem. Bardzo duża absorpcja ciepła sprawia, że można stłumić pożar w krótkim czasie i uniknąć szkód. Mgłą wodną można gasić np. pożary w dworkach (rys. 5.), bibliotekach (rys. 6.), drewnianych kościołach (rys. 8.) i płonące więźby dachowe.
Rys. 3. Schemat budowy strumienicy: 1 – dopływ cieczy roboczej, 2 – dysza, 3 – komora ssawna, 4 – komora wylotowa
Rys. 4. Zastosowanie mgły wodnej - dworki
Rys. 5. Zastosowanie mgły wodnej - biblioteki
Rys. 6. Zastosowanie mgły wodnej - więźby dachowe
Rys. 7. Zastosowanie mgły wodnej - drewniane kościoły
Rys. 8. Zastosowanie mgły wodnej - muzea i galerie
mgr inż. Józef Seweryn
Ośrodek Badawczo-Szkoleniowy Techniki Pożarowej