Jak wynika z aktualnych danych Stowarzyszenia Niemieckich Towarzystw Ubezpieczeniowych GDV, w Niemczech co pięć minut płonie siedziba jakiegoś przedsiębiorstwa. Powstające w ten sposób szkody ekonomiczne sięgają co roku miliardów EUR. Równie niepokojące są aktualne statystyki dotyczące włamań, których liczba wzrosła w minionych pięciu latach o ponad 30%. Wykrywalność sprawców włamań do obiektów przemysłowych wynosi niecałe 20%. Dane te wyraźnie pokazują, jak ważna jest prewencja w zakresie wykrywania włamań i pożarów. Inteligentne systemy zabezpieczające, które wykorzystują techniki wizyjne i termowizyjne, przydają się nie tylko do wyjaśniania przyczyn w przypadku zaistnienia szkody, lecz także do zapobiegania zagrożeniom jeszcze przed ich wystąpieniem.
Ze względu na rosnącą liczbę włamań ekonomiczne i skuteczne rozwiązania zabezpieczające stają się wszechobecne. Coraz więcej firm decyduje się na zastosowanie systemów wizyjnych do monitorowania budynków, instalacji i terenu zakładów. Straty finansowe wynikające z kradzieży, wandalizmu czy pożarów mogą być dla firm bardzo dotkliwe, zwłaszcza gdy dochodzi nie tylko do powstania bezpośrednich szkód majątkowych (a w związku z tym również do wzrostu składek ubezpieczeniowych), lecz także do przestojów w produkcji. Dlatego kluczowe jest zapobieganie zagrożeniom i powstawaniu szkód. Jak jednak wykorzystać technikę wizyjną do działań prewencyjnych?
Granica nie do pokonania dla tradycyjnych systemów wizyjnych
Zwykłe kamery mogą wytwarzać materiał wizyjny, który ułatwia wyjaśnienie przyczyn zaistniałych zdarzeń – o ile system rejestracji obrazu działa niezawodnie, a jakość nagrań jest odpowiednia. Niestety wiele zainstalowanych i oferowanych obecnie systemów wizyjnych nie spełnia nawet tych minimalnych oczekiwań użytkowników. Jakość obrazu nie wystarcza do uzyskania materiału dowodowego. Większość sprzedawanych kamer w dalszym ciągu ma rozdzielczość nie przekraczającą 3 megapikseli (źródło: badanie rynku przeprowadzone przez firmę IHS Research, sierpień 2016 r.). Kolejnym ograniczeniem jest niska czułość przetworników obrazu, która przy słabym oświetleniu skutkuje rozmyciem obrazów ruchomych obiektów.
Fot. 1. Rozwiązania firmy MOBOTIX skutecznie zapobiegają kradzieży i wandalizmowi
O jakości systemu wizyjnego decyduje jednak nie tylko wyraźność obrazu poruszających się obiektów, lecz także odporność na awarie. Kluczowych jest tu kilka czynników, w tym niezawodność kamer oraz możliwość zapisywania obrazu w przypadku awarii połączeń sieciowych, które zapobiega utracie danych potrzebnych do wyjaśnienia sprawy. Ze względu na bezpieczeństwo najlepszy jest system, w którym każda kamera ma jak najwięcej inteligentnych funkcji, dzięki którym przetwarzanie i analiza obrazu nie muszą odbywać się na serwerze centralnym.
Inteligentne systemy wizyjne wykrywają zagrożenia i zapobiegają szkodom
Jeśli kamery nie służą wyłącznie do tworzenia obrazu, lecz są wyposażone w wydajne procesory i inteligentne aplikacje, system wizyjny można wykorzystać skuteczniej, w szczególności do wykrywania zagrożeń i zapobiegania szkodom. Inteligentne kamery „wkraczają do akcji” tylko wtedy, gdy jest to naprawdę konieczne. Mają zainstalowane odpowiednie oprogramowanie do detekcji ruchu i umożliwiają zarządzanie alarmami. Jeśli na przykład w zdefiniowanym oknie czasowym ktoś wtargnie na chroniony teren, kamery mogą odstraszyć intruza, nadając przez głośnik komunikat głosowy i włączając dodatkowe oświetlenie. Kamery mogą także informować wybrane osoby o wtargnięciu intruzów za pośrednictwem telefonii VoIP lub wiadomości e-mail.
Aby takie nowoczesne rozwiązanie zabezpieczające było skuteczne i przydatne w praktyce, należy wyeliminować fałszywe alarmy wywoływane przez zakłócenia powodowane przez ruchome elementy otoczenia widoczne na obrazie, takie jak gałęzie drzew poruszane wiatrem, lub drgania masztów, na których umieszczone są kamery. Tradycyjne techniki zabezpieczające nie są w stanie sprostać temu zadaniu. Wiele dostępnych na rynku systemów wizyjnych ma bardzo ograniczone możliwości eliminacji zakłóceń. W najnowocześniejszych kamerach stosowane jest inteligentne oprogramowanie, dzięki któremu poruszające się obiekty są odróżniane od ruchomego tła. Dzięki zastosowaniu narzędzi do wykrywania ruchu na trójwymiarowych zobrazowaniach, takich jak MxActivitySensor 2.0, ograniczana jest liczba fałszywych alarmów powodowanych np. przez ptaki czy małe zwierzęta.
Fot. 2. Nowe kamery z platformy Mx6 przesyłają strumienie wideo w różnych formatach – MxPEG, M-JPEG i H.264
Jednoczesne wykorzystanie obrazów termowizyjnych i obrazów powstałych w widmie optycznym umożliwia skuteczną ochronę obiektów i granic terenów zamkniętych
Aby stworzyć wydajne zabezpieczenia, niezbędne są inteligentne funkcje realizowane w kamerach, inteligentne oprogramowanie do wykrywania ruchu i aktywne zarządzanie alarmami.
Nadzór wizyjny często ogranicza się jedynie do rejestracji obrazu. Połączenie technik termowizyjnych z klasycznymi technikami wizyjnymi przynosi wymierne korzyści. Za pomocą kamer dwuobiektywowych, które są wyposażone w przetwornik optyczny i przetwornik termowizyjny, można wykrywać nawet obiekty odległe i poruszające się w absolutnych ciemnościach. Przetwornik termowizyjny niezawodnie wykrywa ruch, a przetwornik optyczny tworzy obraz o rozdzielczości 6 Mpx, na którym można bez trudu rozpoznać ludzi i wykonywane przez nich czynności, co może mieć decydujące znaczenie przy ściganiu sprawców przestępstw. Aby wszystko to było możliwe również w nocy, kamery mogą włączać dodatkowe oświetlenie, gdy przetwornik termowizyjny wykryje ruch.
Kamery dwuobiektywowe z przetwornikami optycznymi i termowizyjnymi umożliwiają nie tylko skuteczną ochronę obiektów i granic terenu. Pomagają też chronić prywatność, co jest bardzo ważne zwłaszcza w miejscach publicznych, takich jak obiekty sportowe czy szpitale. Obraz termowizyjny zawiera profil termiczny, który nie umożliwia rozpoznania poszczególnych osób, ale w razie potrzeby kamery dwuobiektywowe mogą automatycznie uruchomić przetwornik optyczny zamiast termowizyjnego i wytwarzać strumień wizyjny o wysokiej rozdzielczości, gdy tylko na obserwowanym obszarze coś się poruszy.
Prewencja dzięki inteligentnemu monitorowaniu procesów
Techniki wizyjne i narzędzia termowizyjne są coraz częściej wykorzystywane przez firmy do rejestrowania niebezpiecznych sytuacji w procesach produkcyjnych. Przykładowo, w branży spożywczej kamery są wykorzystywane w procesach kontroli jakości. Często stosuje się kamery hemisferyczne o wysokiej rozdzielczości i szerokim polu widzenia, z funkcją cyfrowego przetwarzania obrazu. W zakładach produkcyjnych przydają się kamery zewnętrzne, odporne na wahania temperatury i wpływ wilgoci, które dzięki konstrukcji pozbawionej elementów ruchomych praktycznie nie wymagają konserwacji.
Kamery dwuobiektywowe, które są wyposażone zarówno w przetwornik optyczny, jak i w specjalny, skalibrowany przetwornik termiczny, mogą z kolei monitorować procesy, w których duże znaczenie ma temperatura. Również takie wykorzystanie kamer do zapobiegania szkodom w wyniku przegrzania lub pożaru wymaga użycia inteligentnego systemu, który automatycznie wygeneruje alarm, gdy temperatura spadnie poniżej lub wzrośnie powyżej zdefiniowanych granic, lub gdy wzrost temperatury będzie zbyt gwałtowny. Odpowiednia integracja z systemem SCADA pozwala zatrzymać proces produkcyjny lub włączyć chłodzenie, zanim dojdzie do powstania szkód. Kamery dwuobiektywowe umożliwiają też nakładanie obrazu optycznego na obraz termiczny co pomaga w szybkiej identyfikacji miejsc awarii, których temperatura przekracza wartość krytyczną, np. w maszynowni.
Fot. 3. Dr Tristan Haage
Systemy inteligentne są też opłacalne
Zainwestowanie w bazujące na niezawodnych kamerach i inteligentnym oprogramowaniu wizyjne systemy zabezpieczające jest opłacalne. Aby można było zapobiegać szkodom ekonomicznym powstającym w wyniku kradzieży, wandalizmu czy pożarów, niezbędne jest zastosowanie inteligentnych kamer, które nie tylko dostarczą czytelny obraz, lecz także przeanalizują zarejestrowane dane, rozpoznają zagrożenia i automatycznie podejmą działania ukierunkowane na ich eliminację. Inteligentny system kamer ma jeszcze jedną kluczową zaletę – koszty jego wdrożenia są niższe niż koszty instalacji tradycyjnego systemu wizyjnego, a inwestycja szybko się zwraca. Gdy przetwarzanie i analiza obrazu w kamerach oraz rejestrowanie danych w sieciowej pamięci masowej nie odbywa się w trybie ciągłym, lecz jest dokonywane na skutek pewnych zdarzeń, a kamery dodatkowo zapisują dane w swoich wewnętrznych pamięciach w przypadku awarii sieci, nie jest potrzebna ani duża przepustowość łączy, ani dodatkowa infrastruktura teleinformatyczna. Takie rozwiązanie o zdecentralizowanej architekturze systemowej można bez trudu połączyć z dotychczasową infrastrukturą sieciową. Dzięki zastosowaniu techniki termowizyjnej można zmniejszyć liczbę kamer niezbędnych do zabezpieczenia rozległych obszarów, uniknąć konieczności stosowania dodatkowego oświetlenia, a tym samym zmniejszyć zużycie energii. Z niedawnego badania rynkowego (IHS Research, sierpień 2016 r.) wynika, że najbardziej popularne są tanie kamery IP o bardzo ograniczonych możliwościach. Warto jednak uświadomić sobie, że przyszłością nadzoru wizyjnego jest prewencja. Przy podejmowaniu decyzji o zakupie należy więc skupić się na zaletach inteligentnych zabezpieczeń wizyjnych, a nie tylko na ich cenie.
dr Tristan Haage
członek zarządu ds. sprzedaży w firmie MOBOTIX